Kina: Najveća inflacija od 1996. godine

PEKING,  Kineska inflacija se u aprilu dodatno ubrzala u odnosu na prethodni mjesec i sada je veoma blizu najvišem godišnjem nivou od 1996, saopštili su  vladini izvori u Pekingu.
 Poskupljenje hrane i rekordne cijene nafte su najviše uticali da se rast proizvođačkih cijena, kojima se mjeri nivo inflatorne stope, u aprilu uveća na 8,5 odsto godišnje, prema 8,3 procenta u martu i 8,7 odsto tokom februara.
 Ekonomisti koje je prehodno anketirala američka agencija Blumberg procjenili su da godišnji nivo kineske inflacije u aprilu neće premašiti 8,2 odsto.
 Rastuće cijene hrane, koje su samo u martu uvećane više od 21 odsto, prete socijalnoj stabilnosti zemlje, dok ubrzanije jačanje kursa juana pospješuje, prema riječima analitičara, pojefinjenje uvoznih proizvoda, u situaciji kad postoji i opasnost pojačanog priliva sredstava iz špekulativnih fondova u privredu najmnogoljudnije zemlje svijeta.
 “Situacija u vezi sa inflacijom je vrlo ozbiljna i vlada treba da usvoji jasno rešenje”, ocjenio je Li Vej, ekonomista Standard katerit banke u Šangaju.
 Li smatra da “juan mora ojačati mnogo brže da bi se (još) snizile cijene uvoznih proizvoda”, a to je ono što, zapravo, žele glavni kineski spoljnotrgovinski partneri.
 Kina je, naime, lani imala rekordan trgovinski suficit u robnoj razmjeni s  Evropskom unijom, SAD i nizom drugih zemalja, a američki zvaničnici stalno ponavljaju da je takav bilans usljedio zbog potcjenjenog kursa juana za 40 odsto prema dolaru.
 Američka valuta je juče na ključnoj kineskoj deviznoj berzi u Šangaju vredila 6,9833 juana. Kineska valuta je od kraja marta ojačala prema američkom takmacu svega 0,4 odsto, ali je u toku prvog tromjesečja apresirala  4,2 procenta.
 Uspon juana prema dolaru, ostvaren u prva tri ovogodišnja mjeseca, bio je najveći kvartalni rast prema američkoj novčanoj jedinici  od kada je Kina, u julu 2005. godine, napustila fiksni devizni kurs od približno 8,3 juana za “zelenu valutu”.
 Koliko poskupljenje hrane snažno podstiče skok kineske inflacije pokazuje i podatak da su cijene mesa u toj azijskoj zemlji tokom marta skočile 48 odsto.
 Cijene nafte su takođe dale “doprinos” skoku kineske inflacije, jer su tokom prošle godine udvostručene, dok su kotacije bakra samo od početka 2008. uvećena 24 odsto. 
 Ekonomista kompanije “Leman braders” Sun Mingchun ocjenjuje da rastuće cijene riže i drugih žitarica mogu dodatno podstaći inflaciju, dok bi nestašica mesa, koja od lani izaziva veoma snažno poskupljenje tog važnog prehrambenog proizvoda, mogla da se smanji u toku drugog polugođa.
 Sun ističe da cijene hrane ostaju najveći izazov za kineske vlasti u borbi protiv infacije koja ove godine, ako je cjeniti na osnovu vladine projekcije, ne bi trebalo da premaši prošlogodišnji nivo od 4,8 odsto.
 Većina nezavisnih ekonomista vjeruje, međutim, da  će kineska inflacija u 2008. biti osjetno iznad inflatornog “plafona” koji je utvrdila vlada, jer je rast cijena nafte već  znatno premašio očekivan nivo, a nestašica hrane brzo postaje globalna pretanja.
 Guverner kineske emisione banke Džu Siachuan je izjavio potkraj minule sedmice da će vlada uvećati zalihe ključnih prehrambenih proizvoda da bi “ohladila” cijene i zadržala kontrolu nad inflacijom.
 Kineska ekonomija je, inače, uprkos sve snažnijoj inflaciji i ubrzanijem tempu rasta juana, ove godine nastavila da raste po dvocifrenoj stopi, pa je u prvom tromjesečju ostvarena privredna ekspanzija od 10,6 odsto, u poređenju s istim prošlogodišnjim razdobljem.
 Ostvareni rast u prva tri ovogodišnja mjeseca je, istina, niži nego u cijeloj prošloj godini (11,9 odsto), ali je i osjetno veći od vladine projekcije za 2008.
 Vlada je za ovu godinu planirala stopu privrednog rasta od osam do osam i po odsto, ali će privredni uzlet vjerovatno i u 2008. biti dvocifren, ocjenjuju ekonomisti, na čije se mišljenje poziva agencija Rojters.
 Uprkos problemima koje ima zbog preterano visoke inflacije i sve skupljih energenata, kineska privreda je i dalje u samom vrhu među brzo rastućim svjetskim ekonomijama, o čemu svjedoče i fantastične spoljne rezerve te zemlje koje su krajem marta bile “teške” više od 1,68 biliona dolara, ili 40 odsto veće nego u istom mjesecu lani.
 Stručni krugovi vjeruju da će kineska centralna banka ove godine nastaviti da povećava baznu kamatu i, prema potrebi, obavezni nivo rezervi komercijalnih banaka, s ciljem da i tim mjerama utiče na smanjenje inflacije u priliv govotog novca u finansijski sistem zemlje.
 Zanimljiv je i podatak kineske državne statistike o  rastu zarada zaposlenih koje su u urbanim regionima zemlje i tokom prvog kvartala povećane, u odnosu na isto razdoblje lani, 18,3 odsto, na 6.524 juana, ili približno 935 dolara.
 Američki ekonomisti na koje se poziva Rojters prognoziraju dalji skok zarada zaposlenih u Kini, tokom srednjeročnog perioda, u skladu s rastom vrijednosti juana prema dolaru i drugim vodećim valutama.