BRATISLAVA, S dolaskom 2009. godine i u Slovačku dolazi i – evro. Mnogi su u toj zemlji ponosni što su, nakon Slovenije, druga “nova” članica Unije koja uvodi “najjaču valutu svijeta”.
Slovačkoj se u devedesetima vječito ukazivalo na razvoj Češke ili Mađarske. Uopšte, ova zemlja od oko četiri miliona stanovnika je dugo bila u nečijoj sjenci. Sada je uspjela ispuniti sve stroge kriterije Evropske centralne banke. Ali jedan od glavnih razloga uspjeha kojom se Slovačka diči nazivom “tigar istočne Evrope” – je i glavni povod brige. Jer, Slovačka je u međuvremenu postala prava evropska tvornica automobila: tu su Volkswagen, Peugeot, Citroen – pa i korejska Kia. To je rezultovalo i rastom BDP-a: prošle godine je on iznosio 10,7 odsto – ali mnogi strahuju kako se već i ovogodišnja prognoza rasta od 7 odsto, zbog ukupnog stanja u automobilskoj industriji, neće ispuniti.
Umjesto toga, gotovo je pravilo da uvođenjem evra eksplodiraju cijene – gdje je inflacija ionako jedan od starih problema Slovačke. Tek prošle godine je uspjela stegnuti kaiš i smanjiti je sa 3,5 na 1,9 odsto. Toga je svjesna i vlada u Bratislavi i predsjednik vlade Robert Fico je podigao veliku prašinu kada je zaprijetio energetskim koncernima da ako sada koriste gužvu i počnu dizati cijenu, da će ih – nacionalizovati! Štoviše, i zanatlijama prijeti zatvorska kazna ako sa evrom promijene svoje cijene.
Koliko to uopšte mogu, to je drugo pitanje: jer Slovačka će, sa prosječnim prihodom od 700 evra po glavi stanovnika, biti najsiromašniji rođak u zoni evra.
Već mjesecima traje ne baš jeftina kampanja kojom i u najzabačenijim predjelima na granici sa Ukrajnom stanovnicima treba objašnjavati da za dug od 1.000 kruna ne treba očekivati povrat od 1.000 evra – nego jedva pedesetak, ali da je to zapravo jedno te isto. Deutsche Welle
Komentariši