BiH zadnja u regionu

BANJALUKA, BiH je pogoršala svoj indeks ekonomskih sloboda koji godišnje formiraju i objavljuju američka fondacija “Heritage” i poslovni list “Wall Street Journal”, te je pozicionirana na 134. mjesto među 179 rangiranih zemalja svijeta.
 
Indeks BiH u 2009. iznosi 53,1 poen, što je 0,8 odsto niže u odnosu na prethodnu godinu. Svrstani smo u kategoriju “uglavnom neslobodnih” ekonomija svijeta i slabije smo plasirani od mnogih egzotičnih zemalja poput Ruande, Surinama i Nepala. BiH, prema tom istraživanju, ima najniži nivo ekonomskih sloboda među zemljama bivše Jugoslavije, a nalazi se na 40. mjestu među 43 rangirane evropske države (lošije su samo Rusija, Ukrajina i Bjelorusija).
Ukupni prosjek nam, kako se ističe, narušavaju neefikasna i visoka javna potrošnja, nedostatak vlasničkih prava i raširena korupcija, čime se, ocjenjuju, obeshrabruju preduzetničke aktivnost.
“Birokratski i netransparantni regulatorni sistemi i dalje predstavljaju prepreku za strane investicije i domaće preduzetnike. Fiskalna koordinacija je još slaba uprkos usvajanju zakona čime je početkom 2008. uspostavljen Fiskalni savjet BiH”, navodi se u istraživanju.
Za pokretanje biznisa u BiH, ističu, potrebno je 60 dana, dok svjetski prosjek iznosi 38 dana. Kao najveći problem ističu imovinske registre koji su “u velikoj mjeri nepouzdani čime su transferi imovine često predmet sporova”. Sudski sistem, kako navode, ne pokriva adekvatno komercijalne aktivnosti, te se ugovori gotovo uopšte ne sprovode.
Sa druge strane, BiH je iznad svjetskog prosjeka svrstana po slobodi trgovine i monetarnoj slobodi. Glavni izvor ekonomskog razvoja BiH, kako napominju, predstavlja spoljna trgovina.
“Blaga inflacija je, takođe, uticala na širenje i razvoj ekonomije. S relativno modernizovanim bankarskim sektorom sprovedene su značajne reforme finansijskog sektora”, kažu istraživači.
Goran Radivojac, profesor na Ekonomskom fakultetu u Banjaluci, kaže da je teško ocijeniti objektivnost ovog i sličnih istraživanja, jer BiH, smatra, još vuče sa sobom negativni imidž iz ratnog perioda.
“Činjenica je da imamo loš pravosudni sistem i da su registri imovine nepouzdani, ali je pitanje koliko baš to utiče na opredjeljenje stranih investitora, a koliko opšta negativna slika o nama”, kazao je on.
Komentarišući dobijenu lošu ocjenu u visini javne potrošnje u BiH, Radivojac je kazao da je to rezultat izuzetno loše situacije u FBiH, dok je stanje po tom pitanju u RS dosta povoljnije.
Lider Hong Kong, na dnu Sjeverna Koreja
U najvišu kategoriju “slobodnih ekonomija” u svijetu svrstano je sedam država s rezultatima iznad 80 indeksnih poena i predvode ih Hong Kong, Singapur, Australija, Irska i Novi Zeland.
U najnižu kategoriju “represivnih ekonomija” koje imaju rezultat ispod 50 poena ubraja se 29 zemlje svijeta među kojima su najgore Sjeverna Koreja, Zimbabve, Kuba, Mjanmar i Eritreja.Nezavisne novine