Proizvođači u strahu od loših prinosa i kvaliteta

BANJALUKA, Proizvođači u RS nisu motivisani da proizvode soju, uljanu repicu, suncokret i druge uljarice, a BiH na uvoz zrna uljarica godišnje troši oko 70 miliona maraka.
 
Ovo je izjavio Miloš Nožinić, šef Zavoda za industrijsko bilje u Poljoprivrednom institutu RS.
On je naveo da malu motivisanost proizvođača za ovu proizvodnju najbolje pokazuje odnos površina pod uljaricama i žitima koji iznosi jedan hektar uljarica prema 44 hektara žita.
“Zbog duge pauze u proizvodnji uljanih biljaka, te uvođenja novih sorti bez prethodne provjere u našim agroekološkim uslovima, najveći dio proizvođača koji su se vratili proizvodnji uljarica obeshrabren je niskim prinosima i lošim kvalitetom zrna”, pojasnio je Nožinić.
On je kazao da bi procenat uljarica u plodorednom sistemu trebalo da bude značajno veći zbog poboljšane plodnosti zemljišta, manjeg uvoza uljarica i proizvodnje biodizela.
“Institut posjeduje četiri vlastite sorte soje, te radi na ispitivanju ozimih i jarih sorti uljane repice. U manjem obimu Institut ispituje i druge uljarice kao što su suncokret i lan. Cilj istraživanja na uljanoj repici i soji je postizanje većeg prinosa zrna uljarica uz odgovarajući kvalitet zrna”, naveo je Nožinić.
On je istakao da su, pošto je zrno uljarica podložno procesu kvarenja i gubitku kvaliteta, pravilna zaštita biljke od uzroka bolesti i štetočina, sušenje zrna, pravilno skladištenje i što kraći transport do prerađivačkog centra, veoma značajni za očuvanje kvaliteta zrna.
“Visoka cijena sušara trenutno predstavlja najveći problem koji proizvođače odvraća od ove proizvodnje. Zato bi povoljni domaći krediti ili grantovi EU bili najkorisniji upravo za nabavku sušara za uljarice, koje se po potrebi mogu koristiti i za dosušivanje žita i kukuruza”, kazao je Nožinić.
On je rekao da je za unaprijeđenje domaće proizvodnje potreban veći angažman nadležnih ministarstava, lokalnih zajednica i udruženja proizvođača.
“Samo dobro uvezan sistem domaće proizvodnje i prerade, baziran na naučnim rezultatima, predstavlja sigurnu osnovu za dobijanje sredstava iz pretpristupnih fondova EU”, istakao je Nožinić.
Vladimir Usorac, predsjednik Udruženja poljoprivrednih proizvođača i farmera RS, kazao je da poljoprivrednici u RS uljarice siju samo za svoje lične potrebe.
“Uljanu repicu i ostale uljarice mislim da niko i ne sije jer prerađivači nude preniske cijene. Za 1,3 kg soje oni poljoprivrednicima daju jedan kilogram sačme, odnosno mljevene soje koja se koristi kao stočna hrana. Gdje je tu računica”, kazao je Usorac.
Bojan Kecman, portparol Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS, kazao je da će proizvođači uljarica po jednom zasijanom hektaru dobiti između 100 i 120 litara regresiranog goriva i između 250 i 270 kilograma vještačkog đubriva.
“Proizvođači koji su registrovani za proizvodnju sjemena imaju pravo na premije u iznosu od 0,20 maraka po kilogramu prodate sjemenske soje”, naveo je Kecman. Nezavisne novine