UPS: Nelikvidnost problem broj jedan u privredi

BEOGRAD, Gotovo dvije trećine privrednih subjekata u Srbiji (58,11 odsto) naplaćuje potraživanja u roku dužem od 120 dana, a sedam do deset odsto potraživanja nikada ne bude naplaćeno, zato što dužnici odu u stečaj ili daju nenaplative mjenice, saopštila je  Unija poslodavaca Srbije (UPS).
U saopštenju, baziranom na rezultatima sprovedene ankete, navodi se da je nelikvidnost i dalje najveća teškoća s kojom se privrednici suočavaju.
“Dužnici čak nude da umjesto novca potraživanja isplate u robi ili uslugama, što je sve češći slučaj od kada se kriza potraživanja produbila”, navodi UPS.
U saopštenju se navodi da “su mnoge zemlje u okruženju i zemlje u EU našle načina da ograniče rokove plaćanja i uvedu red u sistem potraživanja, bilo uvođenjem konkretnih zakonskih propisa za regulisanje potraživanja, bilo efikasnijim radom državnih institucija, a posebno trgovinskih sudova”, ali da vlada Srbije i finansijske institucije, sem subvencionisanih kredita, nisu sprovele nikakve druge mjere da se najveći dužnici natjeraju na plaćanje dugova.
“Rezultat ovakvog (ne)postupanja vidi se u tabeli, u kojoj je Srbija, sa Albanijom, na dnu evropske ljestvice po prosječnom vremenu naplate potraživanja”, navodi UPS.
Prosječan period naplate potraživanja u, recimo, Njemačkoj je 18 dana, u Danskoj – 17, Švedskoj – 21, Holandiji – 23, Španiji – 32, Italiji – 29, Slovačkoj – 33, Češkoj – 37, Poljskoj – 38, Mađarskoj – 40, Bugarskoj – 44, Litvaniji – 53 dana. Izvor UPS-u za ove podatke bio je Eurostat, Evropski institut za studije u privredi.
Kod naših susjeda postoji i zakonsko ograničenje u naplati potraživanja, pa je tako u Sloveniji ono 90 dana, a praksa je pokazala da se to potraživanje naplati za 39 dana. U Hrvatskoj je zakonski rok 45 dana, a naplata se realizuje za 34 dana.
Kod drugih zemalja u regionu, situacija je slična kao i u Srbiji, pa se tako u Makedoniji kasni sa naplatom potraživanja 76 dana, u Bosni i Hercegovini – 104 dana, Albaniji – 127 dana, dok je u Srbiji to kašnjenje najveće – 128 dana.
Koliko je teško naplatiti potraživanje u Srbiji pokazala je i anketa UPS-a o problemima u poslovanju u periodu od 1. februara do 1. jula ove godine.
Na obrađenom uzorku od 10.636 malih, 714 srednjih i 118 velikih preduzeća i 7.984 preduzetnika došlo se do podatka da se sa kašnjenjem u otplati preko 180 dana suočava 791 malo, 26 srednjih, 50 velikih preduzeća i 1.207 preduzetnika.
Sa kašnjenjem do 180 dana pretežni problem ima 2.415 malih, 157 srednjih 23 velika preduzeća i 687 preduzetnika.
Daleko je manji broj preduzeća u grupi sa kašnjenjem u naplati do 60 dana, pa tako svega 436 malih, 32 srednja i četiri velika preduzeća, uz 350 preduzetnika ima sreću da naplati svoje potraživanje u roku od dva mjeseca.
Anketa UPS-a je pokazala da devedeset dana ili tri mjeseca na svoj novac čeka 1.356 malih, 101 srednje, 8 velikih preduzeća i 1.019 preduzetnika. Tanjug