VAŠINGTON, Globalna ekonomska kriza natjerala je neke monetarne stručnjake na zaključak da bi američki dolar mogao da izgubi status valute za svjetske rezerve i Institut “Ameriken enterprajz” iz Vašingtona je organizovao panel diskusiju o izgledima da evro preuzme ulogu dolara.
Predsjednik grupe “London i Oksford” i autor knjige “Evro: politika nove globalne valute” Dejvid Marš navodi da je evro od početka zamišljen kao valuta koja može da se mjeri sa dolarom.
“Jedan od razloga za pojavu evra bila je želja da Evropa uspješno konkuriše Americi i uživa sve prednosti koje dolar ima na svjetskom tržištu. Američki dolar služi, na primjer, kao jedinica za obračunavanje vrijednosti barela nafte, unce zlata i slično. Rezervna valuta omogućava gotovo beskamatno zaduživanje u svijetu. Zemlje sa dolarskim rezervama moraju da plate transakciju kupovine američke valute, koju zatim moraju da konvertuju u svoju valutu, što iziskuje transakcijske troškove. SAD nemaju nikakve troškove i na kredite koje uzimaju u svijetu plaćaju niže kamate od svih ostalih zemalja. Međutim, evro je dobrim dijelom ostvario te ciljeve“, kaže Dejvid Marš.
Prema njegovim riječima, evro je očigledno već preuzeo dobar dio uloge dolara i znatno doprineo poboljšanju međunarodnog položaja EU, ali nije izvjesno da Evropljani žele da dolar izgubi status rezervne valute.
On je izrazio sumnju da Evropljani zaista žele da Centralna banka Kine odjednom odluči da veliku sumu svojih rezervi, procijenjenu na oko dvije hiljade milijardi dolara, zamijeni evrima, jer bi takav korak izazvao ozbiljne strukturalne poremećaje u srcu evrozone.
Kako je rekao, uzdrmane privrede, kao što je španska, teško da bi željele jačanje evra, jer bi to značilo dalje smanjenje konkurentnosti Španije i još teže izglede za privredni oporavak u trenutku kada stopa nezaposlenosti u toj državi premašuje osam odsto.
Šef istraživačkog centra Grupa 30 Stjuart Mekintoš tvrdi da će bar u dogledno vrijeme, odnos dolara i evra ostati isti.
Mekintoš smatra da ni Evropa ni Amerika neće skoro izaći iz sadašnjih ekonomskih teškoća.
“„Ako uporedite fiskalni stimulans Njemačke, treće najveće privrede u svijetu, i Amerike, vidite da su relativno istog obima. Međutim, u Njemačkoj izostaje masovna pomoć finansijskom sektoru koju je administracija Baraka Obame pružila američkim bankama. Dakle, nije jasno da li su sve evropske banke solventne ili nekima od njih prijeti kolaps. Rizik u SAD predstavlja masovni budžetski deficit, koji nosi rizik dužeg perioda niske stope rasta i visoke inflacije,“ ističe Mekintoš, prenosi “Glas Amerike”.
Sličnu ocjenu iznio je i Luk Everert, pomoćnik direktora za Evropu, u Međunarodnom monetarnom fondu
Komentariši