Nizak start onemogućava veću prosječnu zaradu

BEOGRAD, Šef misije Međunarodnog monetarnog fonda za Srbiju DŽejms Ruf, koji će naredne sedmice prvi put učestovati na „srpskom Davosu” na Kopaoniku, ocjenio je da su prihodi stanovništvau Srbiji „bolno niski po zapadnoevropskim standardima”, a da bi se to promjenilo, potrebno je da ekonomski rast bude znatno brži od tri procenta.

– Jedina mogućnost da prihodi stanovništva u Srbiji rastu na održiv način je da se privatni sektor ojača i proširi, a da se javni sektor smanji. Dobra vest je da Vladin program ima za cilj ostvarenje upravo tih ciljeva – istakao je Ruf, dodajući da je potrebna trajna politička i makroekonomska stabilnost kojima će se „prirodno protiviti interesne grupe koje profitiraju od održavanja postojećeg stanja”.

On je istakao i da su države koje su bile u stanju da prevaziđu te prepreke beležile brz rast i brzo hvatale korak s razvijenijim zemljama. Tako su centralnoevropske i baltičke zemlje sada na nivou od dve trećine dohotka Zapadne Evrope, dok su Srbija i neke druge države Balkana na oko trećini onoga što ima stanovništvo razvijenijeg dijela evropskog kontineta.

Zaposleni u Srbiji najbolje znaju koliko su njihova primanja „bolno niska” u odnosu na druge razvijenije evropske države jer je prosječna plata tokom prošle godine kod nas bila među najmanjima u regionu. Manje od srpske prosječne plate, koja je lani iznosila 369,70 evra, imala je jedino Makedonija – 363,80. Veću prosječnu zaradu prošle godine imali su i zaposleni u BiH – 428 evra, kao i oni koji rade u Crnoj Gori – 503. Od bivših jugoslovenskih republika Hrvatska, s prosječnom lanjskom platom od 749,70 evra i Slovenija s 1.020,40, daleko su iznad država koje su tek kandidati da uđu u evropsku porodicu.

Međutim, to što je srpska prosječna plata lani bila na začelju u regionu nikako ne znači da i da je najmanje porasla u 2016. Naprotiv, zarade u Srbiji u toku prošle godine porasle su najviše u regionu, čak 42,70 evra, ali je problem što je početna zarada u januaru 2016. bila među najmanjima u regionu. Valja podsjetiti na to da je na početku prošle godine prosječna zarada iznosila 327 evra, pa je povećanje od 42,70 evra samo donekle poboljšalo stanje u radničkim džepovima, ali ih je i dalje ostavilo na bolno niskim granama.

Koliko je plata u Srbiji prošle godine porasla najbolje pokazuje podatak da je prosječna zarada u Sloveniji i Hrvatskoj tokom 2016. smanjena. Tako su zaposleni u Sloveniji u prošloj godini primili 15,2 evra manje nego 2015, kada je prosječna plata bila 1.035,60 evra. Ili, prosječna plata u Hrvatskoj lani je bila 12,3 evra manja nego na kraju 2015. godine. Smanjena je i prosječna plata u BiH, i to 2,5 evra, jer je na kraju 2015. godine iznosila 430,50 evra.    Dnevnik