UŽICE, Privreda užičkog regiona prvi put poslije deset godina bilježi spoljnotrgovinski deficit, i to uprkos porastu izvoza. Preduzeća sa ovog područja podaci su Regionalne privredne komore Užice, u periodu januar – mart ostvarila su u poslovanju sa inostranstvom minus od 27 miliona dolara, za razliku od prošle godine kada je u istom kvartalu zabilježen suficit od 34 miliona dolara. Negativni trend u trgovinskom balansu objašnjava se porastom uvoza, prije svega obojenih metala i podbačajem u izvozu maline, te ekonomskim mjerama koje negativno utiču na izvoznike, među kojima dominiraju užičke fabrike Valjaonica bakra, “Impol Seval”, “Prvi partizan” i „Sirogojno kompani“ sa Zlatibora.
Tokom prva tri mjeseca 2011. firme iz ovog regiona u svijet su plasirale roba i usluga u vrijednosti od 191 milion dolara. Glavna izvozna tržišta bila su Italija, Njemačka, Slovenija, Rusija, Francuska. U isto vrijeme vrijednost uvoza iznosi 218 miliona dolara, a najviše se kupovalo iz Bugarske, Rusije i Čilea.
Analizom sa uporednim tromjesečjem prošle godine, kada je suma prihodovana prodajom u inostranstvu iznosila 158 miliona dolara, prostom matematikom dođe se do računice da je izvoz sada veći za 33 miliona, odnosno za dvadesetak odsto. Međutim, tas koji je na vagi spoljnotrgovinskog poslovanja prevalio na stranu deficita bio je uvoz.
Na deficit u prvom kvartalu najviše je uticao uvoz obojenih metala, pretpostavljamo da su Valjaonica bakra i “Impol Seval” kupile malo više sirovina, što će poslije njihove prerade i prodaje pozitivno odraziti u narednom periodu. Od januara do marta uvezeno je bakra i aluminijuma za 171 milion dolara, za razliku od istog perioda prošle godine kada je uvoz iste robe iznosio 80 miliona dolara – objašnjava Gordana Nešić iz Stručne službe Regionalne privredne komore Užice.
Opština koja je najviše doprinijela deficitu regiona je Užice upravo zbog povećanog uvoza obojenog metala od koga zavise “Impol Seval” i Valjaonica bakra. Roba koje su uvezle užičke fabrike procjenjuje se na 193 miliona USD, što je osetno više u odnosu na prošlogodišnji uvoz od 99 miliona. Ivanjica i Arilje suficit iz prvog tromjesečja 2011. koji je iznosio po deset miliona USD sada su svele na sedam.
– U prvim mjesecima ove godine došlo je do sporije prodaje maline, što se odrazilo na devizni priliv u tradicionalno voćarskim krajevima kao što su Arilje i Ivanjica, ali i Čajetina i Požega – kažu u Komori, gdje navode da je uočljiv i pad izvoza mesa, a razlog je oskudica u nabavci žive stoke.
– Po hladnjačama su ostale tone i tone neprodatog prošlogodišnjeg roda maline koje nisu našle kupca iz prostog razloga što je “crveno zlato” iz Poljske i Čilea na svjetskom tržištu daleko jeftinije od našeg – kaže jedan od užičkih hladnjačara.
Ove tvrdnje potkrepljuje podatak da je u periodu januar – mart prošle godine u inostranstvo prodato voća za 19,6 miliona USD, u istom periodu 2011. za 18 miliona.
– Do sada smo se bavili proizvodnjom i izvozom i bilježili gubitke. Zbog ekonomske politike koju vodi država, nerealnog kursa dinara i ogromnih troškova koji se nameću izvoznicima, proizvodnja se više ne isplati. Sada je unosnije okrenuti se kupovini državnih obveznica – kaže Rade Ljubojević, vlasnik preduzeća “Sirogojno kompani” koja se bavi izvozom sušenog i zamrznutog voća i čuvenih vunenih džempera u Evropu, Rusiju, Japan, Kanadu, Australiju, Ameriku prodala je robe u vrijednosti od osam miliona evra.
Direktor Valjaonice bakra Dragan Subotić kaže da su količine repromaterijala koje je kupilo njegovo preduzeće u prvom tromjesečju na istom nivou kao prošlogodišnje, ali da su cijene sirovine porasle za 40 odsto.
Veći uvoz aluminijuma
Uvoz aluminijuma kao sirovine, kažu u “Impol Sevalu”, jeste uvećan u odnosu na prošlu godinu, ali tek za 8,5 odsto jer je privredna aktivnost povećana u odnosu na prvi kvartal 2011.
– Jesmo kupili više nego prošle godine, ali to nije uticalo da imamo deficit. Već suprotno, vrijednost uvoza iznosila je 22,2 a izvoza 29,8 miliona evra, što znači da smo preko 7,5 miliona u plusu. Izvoz nam je u uvodnom tromjesečju 2011. za 7,8 veći odsto nego u isto vrijeme 2010. – kaže Ninko Tešić, generalni direktor “Impol Sevala”, firme iz kruga najvećih srpskih izvoznika, koja je prošle godine potukla sve proizvodne rekorde u istoriji, a plasman u inostranstvo joj je donio oko 100 miliona evra. Blic
Komentariši