BEOGRAD, “Mislim da mi nemamo tzv. problem kursa”, kaže guverner Narodne banke Srbije Dejan Šoškić i dodaje da imamo najmanje loš devizni režim u odnosu na alternative.
Naš kurs je fleksibilan i normalno je da se može mijenjati kroz vrijeme u skladu sa ponudom i tražnjom, kaže guverner.
On dodaje da “ako pogledate polemiku u Hrvatskoj, tamo se često kaže da upravo oni imaju problem kursa, koji u toj zemlji mnogi analitičari krive za već drugu godinu zaredom negativnu stopu rasta bruto domaćeg proizvoda”.
Komentarišući to da je potrošeno više od 2,4 milijarde evra na odbranu kursa, ali je dinar ipak ove godine izgubio oko 11 odsto vrijednosti, Šoškić navodi da se “u sistemu ciljane inflacije i u režimu kontrolisano plivajućeg deviznog kursa kakav ima Srbija, intervencije NBS iz deviznih rezervi čine, po pravilu, radi otklanjanja prekomjernih dnevnih fluktuacija i otklanjanja nerealnih psiholoških očekivanja”.
“Uz rast restriktivnosti drugih instrumenata monetarne politike, kao što su referentna kamatna stopa i nivo obaveznih rezervi, stvaraju se preduslovi za smanjivanje intervencija iz deviznih rezervi”, objašnjava on.
Guverner objašnjava da svaka mjera koja dinar čini oskudnijim na tržištu podstiče rast njegove vrijednosti. On dodaje da monetarna politika kontrolom novca u privrednom sistemu može da drži inflaciju pod kontrolom.
“Uz restriktivnu fiskalnu politiku u domenu tekuće potrošnje taj cilj je moguće ostvariti na višim nivoima privrednog rasta i zaposlenosti. Bez sinhronizacije sa fiskalnom politikom cjenovnu stabilnost je moguće uspostaviti monetarnom politikom, ali po pravilu sa mnogo višom cijenom po privredni život zemlje, što se ogleda u nelikvidnosti, padu ekonomske aktivnosti i rastu nezaposlenosti”, smatra Šoškić.
Na pitanje koliko se kao guverner smatra odgovornim za ovogodišnju inflaciju od 9,5 odsto, Dejan Šoškić odgovara da nema “ništa protiv sopstvene odgovornosti i ako je nekom bitno, mogu reći da sam odgovoran ja. Ipak, inflacija u ovoj godini najviše je posljedica cjenovnog šoka hrane i jednim dijelom depresijacije kursa, rasta tražnje i ekspanzivne monetarne politike u prvoj polovini godine”.
On objašnjava i da hrana i piće učestvuju sa 37,8 odsto u strukturi indeksa potrošačkih cijena kojim mjerimo inflaciju u Srbiji.
Šoškić dodaje da ostvarenje inflacionog cilja naredne godine mogu ugroziti prevelika javna i privatna tekuća potrošnja, cjenovni šokovi (nafta, poljoprivredni proizvodi i sl.) i preveliki rast kontrolisanih cijena.
“Ako se svi pridržavamo dogovorenog, vjerujem da će inflacioni cilj za narednu godinu biti ostvaren. Narodna banka Srbije (NBS) će bez kompromisa težiti ostvarenju tog inflacionog cilja, a to je 4,5 odsto plus-minus 1,5 odsto”, naglašava on.
Na pitanje da li državi prijeti opasnost od zaduživanja, on objašnjava da je danas iznos javnog duga države već preko 38 odsto bruto domaćeg proizvoda. “Nije, međutim, još alarmantan nivo duga koliko je alarmantna dinamika njegovog povećavanja posljednjih godina”, kaže on i dodaje da je “u kratkom roku, bez dodatnog zaduživanja, uspostavljanje ravnoteže u platnom bilansu moguće samo kroz rast direktnih stranih investicija”. Blic
Komentariši