– UIO BiH naplatila 14 miliona KM za davanje mišljenja i tumačenje zakona
– Poreski obveznici stručno mišljenje i tumačenje moraju dodatno platiti
– Privredna komora RS predlaže ukidanje te prakse
– Informisanje mailom se ne plaća
BANJALUKA, Uprava za indirektno oporezivanje (UIO) BiH uzela je oko 14 miliona KM od građana i firmi u BiH samo da bi im odgovorila na pitanja i razjasnila nedoumice u vezi zakonskih propisa i naplate indirektnih poreza!
Na račun Javnog trezora BiH za deset godina od građana UIO naplatila je 13,8 miliona KM na konto taksi za podnesak, te 200 hiljada KM taksi za davanje mišljenja iz oblasti indirektnih poreza.
Da bi dobili informacije iz UIO, poreski obveznici moraju podnijeti zahtjev za mišljenje, za šta se plaća administrativna taksa koja košta 50 KM, te administrativna taksa na podnesak u iznosu od 10 KM.
U UIO kažu da građani najčešće traže informacije iz oblasti PDV-a, odnosno u vezi prava na odbitak ulaznog poreza, prometa nepokretnosti, „prefakturisavanja“, usluge plaćanja duga i faktoringa…
Naplaćuju posao za koji su plaćeni
U prevodu, institucije koji su već plaćene iz budžeta taj isti posao dodatno naplaćaju građanima koji traže zvanično tumačenje propisa da bi bili sigurni da neće prekršili zakon.
Besmisao naplaćivanja posla za koji si već plaćen iz državnog budžeta uvidjela je Privredna komora RS, koja je predlagala je da se među mjerama ekonomske politike nađe i ukidanje naplaćivanja odgovora.
Sa njima se slaže i direktor revizorske kuće Deloitte Banjaluka Ranko Travar koji su, kaže, i sami povremeno prisiljeni od Poreske uprave RS i UIO BiH tražiti tumačenja zakonskih propisa. Prilikom revizija često utvrde da su zakoni neusklađeni, suprostavljeni, nejasni, zbog čega su prisiljeni tražiti stručno mišljenje iz nadležnih institucija.
„To bi moglo biti i jeftinije. Oni se finansiraju iz poreza i jedan su od budžetskih korisnika. To bi trebali raditi besplatno, jer su oni servis građana“, naglasio je Travar.
U revizorskim izvještajima Deloitta uobičajen je dodatak da često postoje razlike u mišljenju među državnim ministarstvima i organizacijama vezano za pravnu interpretaciju zakonskih odredbi što može dovesti do neizvjesnosti i sukoba interesa.
„Poreske prijave, zajedno sa drugim oblastima zakonskog regulisanja (na primjer: pitanja carina i devizne kontrole) su predmet pregleda i kontrola od više ovlašćenih organa kojima je zakonom omogućeno propisivanje jako strogih kazni i zateznih kamata. Tumačenje poreskih zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na transakcije i aktivnosti Društva mogu se razlikovati od tumačenja rukovodstva. Kao rezultat iznijetog, transakcije mogu biti osporene od strane poreskih vlasti i Društvu može biti određen dodatni iznos poreza, kazni i kamata.“
Unija udruženja poslodavaca RS osuđuje ovakvu praksu, te se nada da će ona u narednom periodu biti svedena na minimum.
„Ovakvi primjeri ne doprinose rastu povjerenja i zadovoljstva građana u odnosu na institucije. Svakako da u narednom periodu treba učiniti sve da se na najmanju moguću mjeru svedu ovakve vrste davanja građana i poslovne zajednice. Poslovna zajednica, a vjerujemo i cjelokupno društvo, trebaju efikasne i transparentne institucije“, kaže direktor Unije Saša Aćić za CAPITAL.
Iz UIO BIH navode da se administrativne takse plaćaju za spise i radnje u upravnim stvarima kao i za druge predmete i radnje kod institucija Bosne i Hercegovine, shodno članu 2. Zakona o administrativnim taksama.
„Taksa iz tarifnog broja 83. odnosi se na zahtjeve, molbe, prijedloge, prijave, podneske, a taksa iz tarifnog broja 95. odnosi se na mišljenje o pravima i obavezama učesnika u postupku prikupljanja indirektnih poreza, koje izdaju organi uprave za indirektno oporezivanje, na zahtjev stranke“, navode iz UIO BiH, te dodaju da pored obavezujućih mišljenja UIO daje i pismene informacije, koje se plaćaju 50 KM.
Informisanje mailom besplatno
Zahtjev za informaciju može se poslati i na mail UIO BiH info@uino.gov.ba, a u tom slučaju se objavještenje dobija u kraćem vremenskom roku i ne plaća se administrativna taksa.
Mišljenje ministarstva košta 30 KM
Mišljenje 50 KM naplaćuju i u Poreskoj upravi Federaciji BiH. Za razliku od njih, u Poreskoj upravi RS rekli su nam da se pružanje odgovora u ovoj instituciji više ne plaća, otkad je 2011. godine usvojen Zakon o poreskom postupku, dok je ranija naknada za pružanje informacije bila do 50 KM. Sada obveznici stav Poreske uprave dobijaju besplatno putem zvaničnog veb sajta. U preduzećima kažu da je ovo dobar način, ali se žale na sporo dobijanje odgovora koji nekada znaju čekati i do dva mjeseca.
Kako su nam naveli u Ministarstvu finansija FBiH, poreski obveznici od njih besplatno dobijaju odgovore na pitanja, dok Ministarstvo finansija RS naplaćuje davanje mišljenja o određenim pitanjima.
„Mišljenje koje se naplaćuje odnosi se na autentično tumačenje zakonskih odredbi, u skladu sa Zakonom o administrativnim taksama i iznosi 30 KM“, rekli su nam u Ministarstvu finansija RS, ali su odbili saopštiti koliko su novca po tom osnovu do sada naplatili od građana RS.
CAPITAL: Vanja Stokić
