BANJALUKA, Preduzeća u Republici Srpskoj (RS) polako, ali sigurno, izlaze iz krize – u Zavodu za statistiku RS izračunali su da je u preduzećima u Srpskoj u avgustu ove godine, u odnosu na isti mjesec lani, industrijska proizvodnja veća za 11,8 odsto.
Taj rast je još značajniji i iznosi 16,7 odsto ako se uporedi period januar – avgust ove godine sa istim periodom lani.
I mnogi privrednici ističu da je sve izvjesniji oporavak preduzeća u RS. Ako je suditi prema statističkim podacima,to se, bar za sada, ne bi moglo reći i za preduzeća iz okruženja. Najbolje o tome sjedoče podaci.
U Federaciji BiH (FBiH) u avgustu ove godine, u odnosu na isti period lani, industrijska proizvodnja manja je čak za deset procenata. Za osam mjeseci ove godine, u odnosu na isti period lani, statističari u FBiH takođe bilježe pad industrijske proizvodnje, ali za 10,5 procenata.
Tako pada u vodu priča sarajevskih političara da je Federacija “veći i bolji bh entitet”. Podaci njihovih statističara to nedvosmisleno potvrđuju.
U avgustu ove godine, u odnosu na prošlogodišnji prosjek, industrijska proizvodnja u FBiH bilježi pad od 7,9 odsto. Istovremeno, u RS zabilježen je rast industrijske proizvodnje od 11,7 procenata.
U mnogim preduzećima u RS i FBiH u avgustu su bili kolektivni godišnji odmori ili je odmor koristila većina radnika, a uz to u Termoelektrani “Gacko” bio je redovan godišnji remont, pa zbog toga nije ni čudo što je u RS zabilježen pad proizvodnje u odnosu na juli za 8,4 odsto. U isto vrijeme u Federaciji taj pad iznosio je tri odsto.
Međutim, treba imati u vidu da je u julu ove godine u odnosu na juni industrijska proizvodnja u RS zabilježila rast od 0,9 procenata, dok je u isto vrijeme u FBiH taj rast indeksa industrijske proizvodnje iznosio 1,4 odsto.
U proizvodnji električne energije za osam mjeseci ove godine u odnosu na isti period lani u RS ostvarena je veća proizvodnja za 44 odsto, dok je u isto vrijeme u Federaciji to povećanje iznosilo tek 1,4 odsto. U avgustu ove godine u odnosu na isti mjesec lani u proizvodnji energije RS takođe je u prednosti u odnosu na FBiH .
U Srpskoj je ostvarena veća proizvodnja struje za 32,2 odsto, a u Federaciji za 5,9 procenata. RS ima bolji rezultat u proizvodnji energije ako se uporedi avgust sa prošlogodišnjim prosjekom. FBiH je jedino u prednosti kada se uporedi avustovska i julska ovogodišnja proizvodnja energije.
RS neuporedivo je bolja i u proizvodnji kapitalnih proizvoda. Ovu tvrdnju najbolje ilustruje podatak da je za osam mjeseci ove godine u odnosu na isti period lani proizvodnja kapitalnih proizvoda u RS povećana za 82,4 odsto, a u isto vrijeme u Federaciji bilježi pad od 41,9 odsto.
Svi statistički uporedni pokazatelji o indeksima u prerađivačkoj industriji i proizvodnji hrane i pića za avgust neuporedivo su bolji u RS nego u FBiH. Prerađivačka industrija u Srpskoj zabilježila je pad proizvodnje u avgustu u odnosu na juli ove godine za 2,7 procenata. U isto vrijeme u Federaciji je taj pad 6,9 procenata.
Statistički podaci za juli ove godine još su bolji i povoljniji za RS. Industrijska proizvodnja, ostvarena u preduzećima u Srpskoj u julu ove godine, u poređenju sa istim mjesecom prethodne godine, veća je za 19,3 odsto, a ako se uporede indeksi industrijske proizvodnje za sedam mjeseci ove godine sa istim periodom lani, jasno se vidi da je ove godine ostvarena veća proizvodnja za 17,5 odsto.
Sa takvim rezultatima ne može da se pohvali čak ni jedna zemlja u okruženju. Statističari iz Srbije i Hrvatske još nisu objavili podatke o indeksima industrijske proizvodnje za avgust ove godine. Ako njihove julske podatke uporedimo sa statističkim podacima iz istog mjeseca u RS – jasno se vidi da još nema naznaka oporavka njihove privrede.
U julu ove godine, u odnosu na prošlogodišnji prosjek, indeks industrijske proizvodnje u RS zabilježio je rast od 21,9 odsto. U isto vrijeme u Federaciji industrijska proizvodnja bilježi pad od 5,8 odsto, u Srbiji takođe pad od 13,3 odsto, a u Hrvatskoj za 2,8 odsto.
Indeks industrijske proizvodnje u julu ove godine u odnosu na isti mjesec prošle godine u RS veći je za 19,3 odsto, u Federaciji bilježi pad od 11,6 odsto. U Srbiji je ta proizvodnja manja za 15,4 odsto a u Hrvatskoj za devet procenata.
Ako se uporedi kretanje industrijske proizvodnje u periodu januar – juli ove godine sa istim periodom lani, statističari u Hrvatskoj bilježe pad od deset procenata, u Srbiji za 17 odsto, a u FBiH takođe pad od 10,6 odsto. U isto vrijeme u RS ostvareno je povećanje industrijske proizvodnje za 17,5 odsto.
Iz obilja statističkih podataka mogle bi da se prave još razne analize, kao, na primjer, o najboljim i najlošijim privrednim djelatnostima, ili o kretanju indeksa proizvodnje hrane i pića.
Tada bi se jasno vidjelo da od početka 2009. godine u ovoj najznačajnijoj privrednoj grani proizvodnja bilježi kontinuirani rast. Važno je takođe da većina industrijskih grana u RS bilježi povećanje fizičkog obima proizvodnje.
To je, naravno, prvi znak za oporavak ovdašnje privrede i izlaska iz velike ekonomske krize. Srna
Komentariši