Recesija največi izazov za Obamu

VAŠINGTON, Novoizabrani američki predsjednik Barak Obama vjerovatno će požuriti da što prije sastavi svoj ekonomski tim, jer će tekuća recesija biti najveći izazov za njegovu administraciju, upozoravaju juče analitičari u Vašingtonu.
 Največa finansijska kriza od perioda Velike depresije, slom hipotekarnog tržišta, haos koji je ove jeseni zavladao na Vol stritu ( Wall street), kao i velika američka zavisnost od inostranih energetskih izvora, zahtjevaju od novog američkog predsjednika hitne odgovore i odlučnu akciju, ističe se u prvim komentarima povodom Obamine pobjede.
 “SAD su u dubokoj recesiji, a kada naredni predsjednik uđe u Bijelu kuću (20. januara 2009) stvari če izgledati još gore nego danas”, upozorio je Kinet Rogof, profesor Unverziteta na Harvardu i bivši šef ekonomista Međunarodnog monetarnog fonda. 
 Rogof, koji je bio jedan od savjetnika Obaminog poraženog rivala Džona Mekejna, smatra da će ekonomija biti jedan od glavnih izazova za novog predsjednika.
 Mnogi ekonomisti vjeruju da če Obama hitno pokušati da sastavi svoj ekonomski tim, čak i prije 15. novembra, kada bi u Vašingtonu trebalo da se održi samit političkih prvaka 20 najrazvijenijih zemlja, na kome če se razgovarati o načinu rješavanje sadašnje globalne finansijske krize.
 Agencija Rojters navodi, u izveštaju iz Vašingtona, da se među kandidatima za šefa ekonomskog tima novog američkog predsjednika, pominje nekadašnji predsjednik Federalnih rezervi SAD (Fed) Pol Volker, ali i bivši američki ministar finansija Lari Samers, kao i raniji šef Fed-ove podružnice u Njujorku Timoti Gejtner.
 Obama, koji je nočas ubjedljivo pobjedio Mekejna, još u vrijeme vođenja predsjedničke kampanje izložio je plan u kome je, između ostalog, predviđen još jedan stimulativni ekonomski paket za američku ekonomiju u vrijednosti 175 milijardi dolara.
 Ekonomski savjetnici Mekejna su kritikovali taj Obamim paket, prigovarajuči da bi realizacija takvog programa zahtjevala da se od poreskih obveznika u SAD oduzme još njihovog novca.
 Obama je, međutim, odgovorio da ostaje pri izloženom planu i da zemlje ne bi mogla da izdrži još četiri godine pod republikanskom administracijom, aludirajuči na činjenicu da je predstavnik te partije, Džordž Buš, bio u Bijeloj kući kada se dogodila največa privredna kriza u SAD tokom proteklih osam decenija.
 Iako če problemi nastali zbog tekuće recesije biti u vrhu prioriteta,  Obamina vlada če morati da se bavi i drugim goručim privrednim temama.
 Novoizabrani predsjednik je obećao da če poraditi, zajedno sa svojim stručnim timom, na izradi novih pravila ponašnja na Volstritu, sniziti troškove zdravstvenog osiguranja, osigurati više energetskih izvora i boriti se protiv štetnih klimatskih promjena, putem večeg oporezivanja velikih industrijskih emitera štetnih gasova u atmosferu.
 Ograničeni izvori prihoda, zbog finanansijske krize i rata u Iraku i Avganistanu, svakako če uticati na stepen i brzinu ispunjenja navedenih Obaminih ekonomskih ciljeva, tvrde ekonomisti.
 “Energetska bezbijednost u osnovi nije ostvarljiva. Balansiran budžet nije ostvarljiv”, ocijenio je Džefri Frankel, ekonomista sa Harvardove Kenedi škole.
 Frankel smatra da je sada takođe kasno i za primjenu bilo kakvih “preventivnih mjera”, koje bi spriječile da SAD uđu u recesivnu talas, jer je američka privreda več u kriznom stanju.
 Blizak Obamin saradnik, Brajan Disi, tvrdi da novoizabrani predsjednik neće dozvoliti da njegov plan reforme zdravstvenog osiguranja propadne.
 Disi tvrdi da če Obamina administracija predložiti realizaciju programa na osnovu koga če građani i mali preduzetnici u SAD moči da koriste zdravstveno osiguranje slično zaposlenima u američkim federalnim ustanovama.
 Najnoviji podaci pokazuju da gotovo 50 miliona stanovnika SAD, ili približno šestina ukupnog broja, nema nikakvo zdravstveno osguranje i to je jedan od največih socijalnih problema sa kojim če se suočiti novi predsjednik.
 Obama je, kad je reč o rješenju energetskih problema, obećao da če otkloniti zavisnost SAD od inostrane nafte u periodu od narednih osam do deset godina.
 On će se, kako navode učesnici u prezentaciji njegovog ekonomskog programa, takođe zalagati za obimna ulaganja u obnovljive izvore energije, što je suprotno od zalaganja republikanskih lidera koji žele znatno uvećanje investicija u podmorska istraživanja naftnih izvora, kao i snaženiju orijentaciju na nuklearnu energiju.