NJUJORK, Iako mnogi misle da je recesija loše vrijeme za pokretanje posla, upravo je u ranijim kriznim vremenima osnovano šest američkih kompanija bez kojih bi svjetska korporativna istorija bila sasvim drugačija.
Tako su dvojica šurjaka – proizvođač svijeća Vilijem Prokter i proizvođač sapuna Džejm Gembl – 1837. u Sinsinatiju pokrenuli mali posao specijalizovan za kućanske potrepštine – “Procter & Gamble”.
Taj potez bio je vrlo riskantan s obzirom na to da su propasti banaka i zabrinutosti u pogledu papirnate ekonomije za vrijeme mandata predsjednika Martina van Burena izazvale najveći pad privrede od nastanka SAD. “P&G” je, ipak, preživio tu krizu i nešto kasnije osvojio unosne ugovore o snabdijevanju sjevernjačke vojske tokom građanskog rata. Od tada je izgradio portfelj u kojem su neki od najpoznatijih brendova u SAD, kao što su tajd, pampers, panten i durasel.
Kompanije “Tabulating Machine”, “International Time Recording” i “Computing Scale”, koje su se 1911. udružile u firmu “Computing-Tabulating-Recording”, koja je poslije promijenila ime u IBM, osnovane su tokom “duge depresije” između 1873. i 1896. Firme su u tom periodu uspjele razviti tehnologije koje su bile tražene uprkos nepovoljnoj ekonomskoj klimi.
“Duga depresija” počela je periodom poznatim kao “panika” 1873, a tri godine poslije toga Tomas Edison osnovao je laboratoriju u Menlo Parku, u kojem je 1879. proizveo prvu sijalicu. Iako je ekonomsko okruženje bilo nepovoljno, Edison je osnovao “General Electric”, koji je lani ostvario 183 milijarde dolara prihoda.
U sumrak “panike” 1907. vodeći proizvođač kočija Vilijam Djurant osnovao je “General Motors” i odlučio okušati sreću u novoj tehnologiji imenom automobil. GM je od tada pa doskora bila najveća auto-kompanija na svijetu.
Preteča “United Technologiesa” – “United Aircraft and Transport Corporation” – osnovan je, pak, na samom početku “velike depresije” – 1929. Iako je većinu industrija tadašnja kriza zaista mučila, zlatno doba avijacije bilo je u punom zamahu i održalo kompaniju na površini.
Preduzetnik Frederik Smit je 1971. osnovao kurirsku službu “Federal Express”, poznatiju kao “FedEx”, koja je svoje operacije počela 1973. kada je počela naftna kriza na relaciji zemlje Persijskog zaliva – SAD. Iako je to moglo značiti katastrofu za kompaniju čiji transport zavisi od nafte, “FedEx” je preživio i postao profitabilan već 1975. godine.
