VAŠINGTON, Svjetska ekonomija će najvjerovatnije ojačati u ostatku 2010. i 2011, jer će Kina i ostale zemlje čija privreda je u ekspanziji nadomjestiti slab učinak SAD i Evrope, rezultati su najnovijeg izvještaja Međunarodnog monetarnog fonda (MMF).
MMF u danas objavljenom izvještaju predviđa da će svjetska ekonomija u ovoj godini ostvariti rast od 4,8 odsto, a 4,2 odsto u 2011. To će u velikoj mjeri prevazići prošlogodišnji pad od 0,6 odsto, najgori od Drugog svjetskog rata.
Najnovija prognoza rasta globalne ekonomije u ovoj godini je za 0,2 odsto veća, nego što je MMF predvidio u svom šestomjesečnom izvještaju u julu.
Kako navodi ta svjetska finansijska organizacija, Evropa i SAD i dalje bilježe slabost ekonomskih sistema, a da bi se, kako se dodaje, svjetska ekonomija uravnotežila potrebno je da zemlje sa ogromnim trgovinskim i budžetskim deficitom, poput SAD, ojačaju izvoz.
Zemlje sa ogromnim trgovinskim suficitom, kao što je Kina, morale bi, kako se ističe, da smanje svoje oslanjanje na izvoz i poboljšaju domaću potražnju.
Kada se radi o prognozama ekonomskog rasta u Evropi, zemlje koje za valutu imaju evro najvjerovatnije će imati prosječni rast od 1,7 odsto u ovoj i 1,5 odsto u narednoj godini, navodi MMF.
Te cifre su promijenjene u odnosu na julske prognoze, imajući u vidu dužničku i budžetsku krizu u Grčkoj, koja je zaprijetila da se proširi i na ostatak Evrope.
Kada se radi o SAD, MMF predviđa ekonomski rast od 2,6 odsto u 2010, što je manje od julskih prognoza koje su iznosile 3,3 odsto. Očekuje se da američki ekonomski rast u 2011. iznosi 2,3 odsto, dok su u julu stručnjaci te svjetske finansijske institucije predvidjeli rast od tri odsto.
Za Japan se predviđa rast od 2,8 odsto u 2010. i 1,5 odsto u 2011. Manji rast za sljedeću godinu u zemlji izlazećeg sunca predviđa se jer se Japan još uvek bori da se izvuče iz skoro dvodecenijskog “anemičnog” rasta.
Što se tiče zemalja u razvoju, kao i onih čija ekonomija je u ekspanziji, kao što su Kina, Rusija, region istočne Evrope i Latinske Amerike, očekuje se da u ovoj godini bude zabilježen rast od 7,1 odsto, a u 2011. 6,4 odsto, što je više nego duplo u odnosu na razvijene zemlje, kao što su SAD ili zemlje evro zone.
Ove prognoze su pripremljene za godišnje jesenje sastanke 187-članog MMF-a i njegove sestrinske organizacije Svjetske banke. Zvaničnici grupe 20 najbogatijih zemalja, kao i država koje se najbrže razvijaju, poznate kao G20 treba da počnu svoje sastanke u petak.
Zvaničnici administracije američkog predsjednika Baraka Obame naveli su da planiraju da izvrše pritisak na G20, naročito na Kinu, da poštuju mjere na koje su se obavezale, a tiču se smanjenja ogromnog trgovinskog suficita, jer je on ostvaren na uštrb drugih zemalja.
Kako ocjenjuje agencija AP, takve trgovinske neravnoteže su i doprinijele turbulencijama i padu svjetske ekonomije.
Rast u centralnoj i istočnoj Evropi od 3,1 odsto 2011.
Zemlje u brzom razvoju centralne i istočne Evrope ove godine zabilježiće privredni rast od 3,7 odsto, koji bi u 2011. godini trebalo da se uspori na 3,1 odsto, uz vrlo neujednačen oporavak od države do države, navodi Međunarodni monetarni fond u danas objavljenoj prognozi.
U tu kategoriju zemalja uključene su Poljska, Rumunija, Mađarska, Hrvatska, Bugarska, Litvanija, Letonija, Estonija i Turska.
Ovim je prognoza rasta za ovu godinu, koju je MMF dao proljetos, povećana za 0,8 procentnih poena, ali je prognoza za 2011. snižena za 0,3 procentna poena.
U zemljama gdje je usporavanje privrede bilo manje izraženo, kao što je Poljska, i u onima gdje je bila relativno solidna finansijska situacija kad je kriza nastupila, kao Turska, privrede će nastaviti da jačaju, podržane normalizacijom međunarodne trgovine i protokom kapitala, navodi MMF.
Međutim, u zemljama koje su prošle kroz neodrživ ekonomski bum, kao Bugarska i Letonija, ili zemljlama koje imaju velike probleme s dugom kao Mađarska i Rumunija, oporavak će biti sporiji, navodi Fond u izvještaju o stanju ekonomije u svijetu.
MMF je upozorio da ponovo raste zaduživanje u više zemalja centralne i istočne Evrope sa privredama u razvoju i da bi, ukoliko se ne preduzmu nikakve mjere, mogle da se pojave nove tenzije u finansijskom sektoru, što bi moglo da ima znatne negativne efekte na realnu privrednu aktivnost.
Turska će predvoditi privredni rast ove godine sa rastom od 7,8 BDP-a, koji će usporiti na 3,6 odsto 2011. godine, kaže se u izvještaju.
Na drugom mjestu je Poljska, jedina zemlja EU čija privreda je zabilježila porast 2009. godine, za vrijeme krize, i te godine porasla 1,7 odsto. Očekuje se da će poljska privreda porasti 3,4 odsto ove godine i 3,7 odsto 2011. godine.
Rumunija, Hrvatska i Letonija imaće pad BDP-a ove godine, a oporaviće se 2011. godine.
Letonija, koja je kumulativno za 2008. i 2009. godinu imala najveći privredni pad na svijetu od oko 25 odsto, trebalo bi ove godine da zabilježi privredni pad od 1.0 od BDP-a, ali i da se oporavi za 3,3 odsto iduće godine.
Mađarska, kojoj su MMF, Svjetska banka i EU pomogli 2008. godine sa 20 milijardi evra, trebalo bi da počne oporavak i zabilježi rast od 0,6 odsto ove godine, a zatim 2.0 odsto 2011.
Tokom 2009. godine Evropske zemlje u brzom razvoju su ukupno zabilježile pad BDP-a od 3,6 odsto, navodi MMF. Beta
