BANJALUKA, U Srpskoj na oko 130 radnika dolazi 100 penzionera, dok je za ekonomski održiv penzijski sistem potrebno da odnos radnika i penzionera bude minimalno tri prema jedan.
Odnos zaposlenih i penzionera u RS iz godine u godinu se smanjuje, pa je tako 2004. godine bilo 1,5 radnika na jednog penzionera, dok je ove godine taj odnos 1,2 zaposlena prema jednom penzioneru.
Ekonomisti upozoravaju da bi taj odnos bio i manji kada bi se uzeli u obzir i radnici preduzeća koja su pred stečajem i koja platu radnicima ne isplaćuju već duži niz godina.
Predsjednik Skupštine Udruženja ekonomista SWOT Goran Račić kaže da je sve ispod odnosa tri radnika na jednog penzionera ekonomski neodrživo.
– Kod nas je penzijski sistem dugoročno gledano apsolutno neodrživ. Ako pogledamo strukturu zaposlenih u industriji koji direktno utiču na stvaranje društvenog proizvoda, ovi podaci su još poražavajući – kazao je Račić.
On je rekao da je neophodna reforma penzijskog sistema, kao i nove investicije.
– Penzije u RS su najniže u okruženju. Takođe, zemlje u okruženju imaju i bolji odnos između zaposlenih i penzionera. Kod nas je neophodna revizija penzija jer se smatra da samo deset odsto od ukupnog broja penzionera čine radnici koji su na osnovu punog radnog staža otišli u penziju – kazao je Račić.
Prema podacima Ministarstva rada i boračko-invalidske zaštite RS, na kraju septembra ove godine u Srpskoj je bilo 224.152 penzionera, dok je u prvoj polovini godine broj osiguranika iznosio 293.747.
Prema podacima Zavoda za zapošljavanje, u Srpskoj je trenutno nezaposleno 149.687 osoba.
– Izmjene u oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja će uslijediti iduće godine, a prema Strategiji reforme penzijskog sistema u RS, koju je usvojila Narodna skupština u maju ove godine – kazali su u Ministarstvu.
Dodali su da su penzioneri upoznati sa stavom Vlade RS da ove godine neće biti smanjenja penzija i da ne smije biti dovedena u pitanje redovnost isplate penzija.
– Penzije su uz velike napore isplaćivane na vrijeme i u dostignutom iznosu. O eventualnom povećanju penzija u idućem periodu odlučivaće se u zavisnosti od ekonomskih mogućnosti – istakli su u Ministarstvu rada.
Prosječna samostalna penzija u RS u septembru je iznosila 320 KM, što je 41 odsto od prosječne plate za osam mjeseci 2010. godine. Prosječna penzija za 40 godina penzijskog staža iznosi 434,55 KM, što je 55,71 odsto prosječne plate.
Prema podacima Fonda PIO RS, učešće penzije u bruto društvenom proizvodu RS iznosi oko deset odsto, dok je u zemljama Zapada sa većim BDP učešće penzije oko 11,5 odsto.
– Stanje u penzijskom sistemu RS je održivo, što potvrđuje redovnost isplate penzije i zadržavanje iznosa penzije na dostignutom nivou iako su prilike u posljednje dvije godine zbog ekonomske krize znatno teže nego ranije. U postojećim ekonomskim prilikama nije realno povećanje penzije – kazali su u Fondu PIO.
Penzije
U Fondu PIO RS kažu da najniža penzija u RS, kao zakonska kategorija ili 50 odsto prosječne penzije iz decembra prethodne godine, iznosi 160 KM, a najveća penzija po opštim propisima je 1.564 KM.
Godina Prosječna plata Prosječna penzija Odnos (%)
2004. 423 KM 162,87 KM 38,5%
2005. 465 KM 185,39 KM 39,8%
2006. 521 KM 209,83 KM 40,2%
2007. 585 KM 229,93 KM 39,3%
2008. 755 KM 296,75 KM 39,3%
2009. 788 KM 320,21 KM 40,6%
2010.(septem.) 785 KM 320,11 KM 40,7%
leg: Odnos prosječne plate i prosječne penzije u Republici Srpskoj
leg: Broj osiguranika (zaposlenih ) i korisnika (penzionera) Fonda PIO
Godina Osiguranika(prosjek) Korisnika (prosjek) Odnos br.
2004. 288.195 186.053 1,54 : 1
2005. 280.549 189.523 1.48 : 1
2006 278.725 194.508 1,43 : 1
2007 285.105 198.920 1,43 : 1
2008. 299.577 204.693 1,46 : 1
2009. 294.646 213.297 1,37 : 1
2010. 280.327(januar-septembar) 222.529(januar-septembar) 1,26 : 1
Glas Srpske
17 komentara
Molimo Vas da pročitate sledeća pravila prije komentarisanja:
Komentari koji sadrže uvrede, nepristojan govor, prijetnje, rasističke ili šovinističke poruke neće biti objavljeni. Nije dozvoljeno lažno predstavljanje, ostavljanje lažnih podataka u poljima za slanje komentara. Molimo Vas da se u pisanju komentara pridržavate pravopisnih pravila. Komentare pisane isključivo velikim slovima nećemo objavljivati. Zadržavamo pravo izbora i skraćivanja komentara koji će biti objavljeni. Mišljenja sadržana u komentarima ne predstavljaju stavove poslovnog portala CAPITAL.ba. Komentare koji se odnose na uređivačku politiku možete poslati na adresu info@capital.ba
…”O eventualnom povećanju penzija u idućem periodu odlučivaće se u zavisnosti od ekonomskih mogućnosti – istakli su u Ministarstvu rada.” – Ovakve izjave postale su sve učestalije u zadnje vrijeme, a poslije njih dragi moji penzioneri spremite se na Smanjenje pemmzija 🙁
Iz iskustva znam, da poslije sličnih izjava na ovim prostorima obično slijedi ono što niko neočekuje da se desi ni u najcrnjem snu 🙂 Živi vi meni i zdravi bili pa se uvjerili 🙂
Bitno je da su podrzali Dodika na izborima, a sad kad pocnu da kukaju kako nema penzija, nek se sjete satora, pecenih volova i prasica. Uopste mi ih nije zao.
Nisu oni podržali Dodika. Glasali su za Đokicu. A ovaj ih prevario tako što se lažno predstavljao kao opozicija. Sviđa mi se nadalje logika koja kaže da je stanje održivo što se dokazuje isplatom penzija. Ja sam pogrešno učen da se održivost mjeri budućim performansama i pretpostavkama.
Ali, evo svima kažem bio je održiv i u ratu, a bogami i u miru, održiv je i kada ne isplatiš 5 penzija, ako ćemo koristiti ovakvu logiku.
Postojeci sistem penzionog osiguranja neodrziv, wow otkrili ste toplu vodu! Svaka cast! Evo prilike umnim forumasima i jos umnijoj redakciji capitala da nas pocaste prijedlogom za rjesavanje ovog problema. Penzioneri suu se u sve razocarali, ako ni ovdje ne ugledaju rjesenje, ja ne znam sta ce biti s njima…
@jazavac
Ma kako neodrživ kad vrši isplate? Evo, ako im ponestane malo para, neka skrate doživljaj, pa opet ide isplata.
Ono što je vidljivo jeste da sa ovakvom strukturom korisnika i sa ovakvim zapošljavanjem visina prosječne penzije od 40% prosječne plate nije održiva.
Ali može 35% pa opet ima za sve.
Jazavac,
pa i ti si jedan od forumaša Capitala, zar ne?
Penzije su jos jedan zaostatak propalog socijalistickog sistema i zato ih treba ukinuti s obzirom da zivimo u kapitalizmu. Zamislite samo kolike bi bile prosjecne plate u gornjem pregledu da nema rubrike prosjecne penzije (i svih troskova administriranja i upravljanja sistemom PIO).
@perspektiva
Crnogorski model penzionog sistema se zalaže za uživanje penzije do 30 godine starosti, a zatim čovjek treba da radi do kraja života. Ovo je matematički izvodiv model, a smanjio bi i broj nezaposlenih sa VSS, VS i SSS. S druge strane, uzimajući u obzir priraštaj ovaj model izgleda i dugoročno održiv.
Inače crnogorski penzioneri sada kažu da su za isti rad, otkako su u penziji, manje plaćeni.
“…Stanje u penzijskom sistemu RS je održivo, što potvrđuje redovnost isplate penzije i zadržavanje iznosa penzije…” – ne znam na čemu temelje ovakvu izjavu i ko to kaže,ali penzije se ne isplaćuju redovno imajući u vidu da Vlada i PIO dami sebi određuju krajnji rok za isplatu pa ga opet u 40% slučajeva ne ispoštuju(oktobar: 11.sazvana konferencija za medije da bi saopštili da kreće podjela penzija-sutra, dakle 12.), a kad je riječ o zadržavanju iznosa, naći ću Vam bar 5000 hiljada penzionera kojima je u poslednjuh godinu i po dana smanjena penzija i do 70%, ali i bez toga, glupo je pričati o smanjenju kad ni ovakve ne liče na primanje nego na socijalnu pomoć u sedamdeset i nešto % slučajeva, kako reče i sam Rakulj, a to bi bili svi koji imaju manje od 350KM mjesečno, kolika bi i u ovakvoj državi, sa ovolikom naplatom i toliko izraženim socijalnim efektom kad su u pitanju reprogrami, pomoći Vlade određenim granama privrede i dr(dakle socijalna ekonomija, ne talasaj) trebala biti naknada za nezaposlene i one koji su u stanju soc.potrebe.
Crnogorski model pati od nesigurnosti investicije. Zamisli da plandujes do 30 godine, a onda ti neko kaze da to sve moras da odradis do kraja zivota. Pa to je da se co'ek odmah baci s Lovcena. I eto ti problema povrata investicije.
Mogli ste objaviti ovu vijest..
Rаskidom ugovorа “Telekomа Srpske” sа “Poštаmа Srpske”, uz rаčune zа telefon koji se plаćаju nа šаlterimа “Poštа” od početkа mjesecа nаplаćuje se provizijа.
U “Poštаmа” kаžu dа je “Telekom Srpske” 5. oktobrа rаskinuo ugovor sа njimа.
– Premа ovom ugovoru, “Telekom Srpske” je plаćаo proviziju nа telefonske rаčune u ime svojih korisnikа, te se onа nа šаlterimа “Poštа Srpske” nije nаplаćivаlа – kаzаli su “Poštаmа”.
Dodаli su dа u zаvisnosti od iznosа uplаte po osnovu telefonskog rаčunа, zаvisi i visinа provizije.
– Zа iznos uplаte do 50 mаrаkа plаćа se mаrkа provizije, zа uplаtu od 50 do 150 mаrаkа iznosi 1,5 mаrku, dok zа iznos preko 150 mаrаkа provizijа iznosi jedаn odsto od iznosа uplаte, а mаksimаlno 30 mаrаkа – rekli su u “Poštаmа”.
U “Telekomu Srpske” su potvrdili dа se od 4. oktobrа korisnicimа “m:tel-а”, koji svoje telefonske rаčune plаćаju nа šаlterimа “Poštа Srpske”, nаplаćuje i provizijа.
– Riječ je o iznosu od jedne mаrke koji “Pošte” nаplаćuju od korisnikа zа usluge nаplаte telefonskih rаčunа. Ovo obаvještenje bilo je objаvljeno nа nаšem sаjtu аli i štаmpаno nа poleđini rаčunа još u septembru, u cilju obаvještаvаnjа korisnikа – nаvode iz “Telekomа”.
Vidim digla se halabuka oko penzionera. Pojam penzionera, pod hitno treba radzvojiti od ”borca”, generalno ukinuti sva primanja po osnovu rata (neću da to zovem penzija) i onda ”jovo nanovo” to se mora uraditi kad tad. Ovo je prevršilo svaku mjeru, a penzije samo za radni staž ili invalidnost na radu, ostala primanja po osnovu rata definisati na drugačiji način i bužet i stvar će biti riješena za održivost Fonda PIO, a ne trebaju mudraci iz swotca i slični….
Bravo G2, samo nevidim koga treba biti briga za to nas ne. Pa neka se obrate djokici i milici pa onako kako su glasali neka i kusaju. Obzirom da je kasa prazna i posataje praznija nevidim da ce od marta biti penzije dlje. mozda ako se poslanici odreknu plata i naknada jer su NARODNI poslanici pa neka im pomogunu.
Posjetioci portala jeste li primijetili da se lemi ne oglasava mora da ga “provaljeni” jazo dobro ugrizao. Tako mu i treba lijepo su ljudi govorili lemi mani se ćorava posla, ako si već bio siguran onda si znao da gospodu moraš poštovati i onda kad ona nije to.
Biće izgleda priča sa početkom ” Djeco bio jednom jedan lemi …
Zar ima potrebe da se lemi oglašava,činjenice govore sve.Jedan korumpirani sistem obara sve vrijednosti,pa i penzije polako al sigurno idu u nestanak.Još prošle godine Fond pio se zadužio 444 miliona km,a za ovu godinu i iduću znaće se tek nakon sloma ove vlasti,kad neko drugi bude stavljo sve na uvid pa i ono što se krije iza kulisa.
Ne vidim smisao postova kao što je ovaj od Crepulje (je li se to čita Krepulja?)…
Omjer broja radnika i penzionera je svake godine sve nepovoljniji, penzioni sistem zasnovan na generacijskoj solidarnosti se raspada, reforma ide sporo tj. praktično nikako, sve je manje novca i za tekuće penzije, a kamoli za prelazak na “stubove”… Privreda ne pokazuje znakove oporavka, iako su “spiskane” stotine miliona KM iz razvojnog programa, hiljade ljudi je samo fiktivno zaposleno iako ne primaju ni plate niti se uplaćuju doprinosi. S druge strane, tu su i oni što su zvanično na birou, a rade na crno… Ako tome dodamo i sve penzionere koji su penziju zaradili van RS, a naš Fond ih plaća, kao i sve one koji su “utrpani” u Fond po drugim osnovama, onda je jasno da ovakav Fond PIO ode u kolaps.
I to su sve činjenice koje znaju i vrapci na grani, i ne treba nam ni SWOT ni Lemi niti bilo ko treći da nam to kaže.
Pita li se “gospoda” iz kojih sredstava će oni dobijati penziju za 10 ili 15 godina? Ili su se oni dovoljno nahapali da im i unuci ne moraju brinuti za svoju penziju??
Brine li ikoga što nekome ko je 40 godina radio, sutra neki Mastilo može reći: Znate, ne pune se fondovi, pa ćete vi ubuduće morati gladovati…
Ili je možda ipak važnije što se Lemi ne javlja jedan dan na portalu…
@13. 16 i ostali.
Moje viđenje, što reče Akcionar same riječi ”penzioner” kao pravnog termina treba definisati jasno, šta ta riječ, kao pravni termin znači.
Ovdje definicija odnosno po meni penzioni osiguranje, kao socijalna kategorija uz postojanje ustanove koja je zadužena za održivost tog pojma je kod nas Fond PIO, a sam penzioni sistem je izgubio svaku smisao, posebno onoga ko ga je izmislio i zamislio, a to je zasnovanost njegove održivosti na generacijskoj solidarnosti.
Opet, se vračam na raniji moj komentar, penzioner pravno definisati, kao čovjek koji je proveo svoj radni vijek i time stekao pravo na određenu naknadu iz fonda generacijske solidarnosti ili u svom radnom vijeku dobio bolest koja se ocijeni kao invaliditet. A, sve ostalo definisati na neki drugi način, a naknade davati iz drugih budžeta, a ovo je lakdrdija.