BEOGRAD, Slabljenje dinara proizvođači u Srbiji odmah osjete u svojoj računici. Statistika je utvrdila da su proizvođačke cijene u Srbiji, tokom jula porasle za 0,5 odsto u odnosu na jun, a za 13,7 odsto, u odnosu na isti mjesec prošle godine. S druge strane standard građanina pao je na tako niske grane da većina privrednika o prelivanju svojih troškova na potrošača i poskupljenju ne smije ni da razmišlja.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, u julu su najviše povećane cijene u proizvodnji odjeće i to 3,7 odsto u odnosu na jun. U eksploataciji sirove nafte i prirodnog gasa cijene su na mjesečnom nivou porasle za 3,4 odsto, kao i u proizvodnji koksa i nafte.
Privrednici svoju proizvodnju vezuju za evro i ukoliko vrijednost evropske monete poraste za dva odsto, troškovi proizvodnje porastu za četiri odsto – kaže Milan Knežević, vlasnik modne kuće „Modus“. – S druge strane, ne možemo da podižemo cijene finalnih proizvoda, jer je kupovna moć izuzetno mala. Ukoliko ne podignemo cijene i uskladimo ih sa inflacijom i kursom evra, onda smo na gubitku. Jedini izlaz je dolazak stranih investicija, kojih nema, niti ima naznaka da će ih biti u skorijoj budućnosti.
Prema njegovim riječima, troškovi proizvodnje su sve veći. I statistika pokazuje da su proizvođačke cijene u julu u odnosu na prethodni mjesec kod odjeće porasle za četiri odsto, kod električnih aparata za 1,7, a tečnih goriva i maziva za 1,6 odsto.
– Rješenje bi bilo povećanje obima proizvodnje, koje je nemoguće zbog velikog uticaja sive ekonomije – ističe Knežević. – U tekstilnoj industriji u Srbiji zaposleno je 31.000 radnika. Čak 70 odsto njih, međutim, radi uslužno za lon poslove. Tekstilci su već godinama u nezavidnom položaju. Da bi sačuvali svoj kapital prinuđeni su da prate evro i inflaciju, ali ne mogu da podižu cijene jer je za više nego skroman standard prosječnog kupca to preveliki teret.
Jeftinije?
Statistika je u julu registrovala i pad proizvođačkih cijena. Kod hemijskih sredstava za poljoprivredu zabilježeno je pojjeftinjenje u proizvodnji od 0,4 odsto. Troškovi u proizvodnji elemenata i materijala za ugrađivanje u građevinarstvu pad je iznosio 0,01 odsto. Kod obuće nije bilo promjene cijena, ali je kod svih ostalih proizvoda zabilježen rast troškova proizvodnje. Novosti