TREBINJE, Reforma penzijsko-invalidskog osiguranja u Republici Srpskoj neophodna je radi održivosti sistema, jer je trenutno odnos osiguranika i penzionera izjednačen, rečeno je danas u Trebinju na prvoj javnoj raspravi o Nacrtu zakona o PIO RS.
Šef Odsjeka za informisanje Ministarstva rada i boračko-invalidske zaštite Branka Šljivar istakla je da će sistem PIO biti ugrožen ako u novim zakonskim propisima ne budu preduzete određene mjere na smanjenju brzog rasta dolaska penzionera, upozorivši da bi u suprotnom, prema statističkim podacima, u narednih pedesetak godina odnos osiguranika i penzionera bio jedan na prema četiri.
Šljivar je navela da je jedna od suština nacrta zakona da se razdvajaju prava stečena kroz učešće u ratu od onih ostvarenih kroz uplatu doprinosa, odnosno da se penzija određuje isključivo kao rezultat rada.
Ona je podsjetila da će za veliki broj lica biti povoljniji uslovi za odlazak u starosnu penziju, jer je po predloženom nacrtu uslov 65 godina života i najmanje 15 godina staža, dok je sada taj uslov 20 godina staža osiguranja.
“Porodice poginulih ili umrlih boraca čija je smrt u uzročno posljedičnoj vezi sa vojnim angažovanjem nemaju razlog za brigu, jer njihova prava neće biti ugrožena i zaštićeni su ličnim koeficijentom 1,3, što znači da im i novi zakon obezbjeđuje penziju u dostignutom nivou, odnosno 336 KM za jednog člana”, navela je Šljivar.
Ona je dodala da će i invalidski penzioneri kod kojih je uzrok invalidnosti u vezi sa vojnim angažovanjem zadržati puni procenat penzije od 75 odsto od penzijskog osnova izračunatog po njihovim platama, a ne po garantovanom penzijskom osnovu, jer njega nema u novom u novom zakonu.
Što se tiče najniže penzije u RS, Šljivar je istakla da je propisano pet kategorija najniže penzije u rasponu od 160 do 320 KM i da će zavisiti od godina radnog staža, za razliku od dosadašnjeg rješenja kojim je regulisana jedinstvena najniža penzija od 160 KM.
Predstavnici Ministarstva rada i boračko-invalidske zaštite naveli su da penzije dosadašnjih korisnika Fonda PIO neće biti preračunavane po bod sistemu, što predviđa novi zakon, nego će biti isplaćivane kao i do sada.
Sindikalci su na raspravi bili izričiti u zahtjevu da uslov za starosnu penziju, koji se prema predloženom zakonu stiče sa navršenih 45 godina staža, vrati na dosadašnjih 40 godina za muškarce i 35 godina staža za žene.
Penzioneri smatraju da se ovim nacrtom više govori o budućim generacijama penzionera, nego o sadašnjim, tražeći da se definiše najniža penzija.
Izražavajući nezadovoljstvo odredbama zakona kojima se regulišu penzije, predstavnici boračkih organizacija akcenat su stavili na neredifinisan ratni staž, odnosno vrijeme koje su proveli u ratu a koje se, kako kažu, ne računa u staž za obračun penzija.
Boračka organizacija predložila je da bude ugrađen novi član da se vrijeme provedeno na odsluženju vojnog roka poslije 20 godine života računa u staž osiguranja, da pravo na starosnu penziju ima osiguranik kada navrši 65 godina života i najmanje 10 godina staža.
Borci su zatražili i da se starosna granica za odlazak u penziju za žene vrati na 45, a za muškarce na 55 godina.
Javnoj raspravi o nacrtu zakona o PIO, koju je organizovalo Ministarstvo rada i boračko invalidske zaštite, prisustvovali su predstavnici penzionera, boračke populacije i sindikalnih organizacija iz Istočne Hercegovine.
Na javnoj raspravi, osim Šljivareve, govorili su Rajko Plavšić, načelnik Odjeljenja za PIO u Ministarstvu rada i boračko-invalidske zaštite, i Milena Majstorović, savjetnik ministra rada.
Javne rasprave o Nacrtu zakona o penzijsko-invalidskom osiguranju biće organizovane u devet opština Srpske, gradu Banjaluci i Brčko distriktu.