BRISEL, Bez reformi, dugovi članica Evropske unije ostaće do 2014. godine na istom nivou kao danas – zaključila je Evropska komisija u izvještaju u kome ocjenjuje mjere štednje i sanacija državnih budžeta u 27 zemalja članica.
Zbog finansijske krize, budžeti evropskih zemalja toliko su oslabljeni da bi državni dugovi, uprkos dosadašnjim mjerama sanacije, mogli biti smanjeni najranije za tri godine, upozorila je Evropska komisija.
“U periodu između 2010. i 2014. godine ne očekuje se promjena stanja dugova ni u zemljama evrozone, niti u cijeloj Evropskoj uniji”, navodi se u godišnjem izvještaju Komisije o javnim finansijama u Evropskoj uniji.
Prema objavljenoj studiji, 17 zemalja evrozone 2010. godine u prosjeku je bilo zaduženo sa 85,5 odsto svog godišnjeg bruto domaćeg proizvoda. Stopa zaduženja do 2013. godine mogla bi biti povećana na prosječnih 88,7 odsto, a nakon toga smanjena na 85 odsto do 2014.
Prognoze se zasnivaju na procjenama Komisije i navodima nacionalnih ministarstava finansija.
Podaci ministarstava finansija pokazali su se u prošlosti preoptimističnim. “Uvijek postoji rizik da se ne provedu dodatne mjere, jer je jasno da mjere konsolidacije budžeta obično imaju i svoje političke troškove”, navodi Evropska komisija.
Izvještaj Komisije na više od 200 stranica sažima trenutno najveći politički problem EU. Gotovo sve članice muku muče sa zaduženjima. Zemljama članicama ni u četvrtom kvartalu za redom ne uspijeva da smanje dužničku kvotu.
Politička sposobnost djelovanja Evropske unije znatno je oslabljena, jer sve dok Evropljani ne dovedu u red svoje finansije, dotle ostaju izloženi napadima špekulanata, kao i ucjenama poput onih iz Pekinga. Kina ima ogromne zalihe deviza i svako malo se pojavljuje kao “spasitelj” visoko zaduženih zemalja evrozone kao što su Grčka ili Portugal.
“U trenutnoj situaciji nijedna zemlja nije zaista zaštićena”, izjavio je Jirgen Štark, član Evropske centralne banke i vodeći ekonomist, koji je nedavno dao ostavku. On je dok je bio na čelu ECB snažno podržavao strogu antiinflacionu politiku.
Prije svega, on se protivio da Evropska centralna banka otkupljuje italijanske i španske državne obveznice. Sada je upozorio da bi se te zemlje mogle naći odsječene od tržišta kapitala, jer njihova budžetska politika ulagačima daje povoda za špekulacije. “To se može dogoditi i još većim evropskim ekonomijama”, upozorava Štark.
Grčka zaduženja dostigla su evropski rekord od 160 odsto, ekonomija se smanjuje već tri godine, stanovništvo je ogorčeno i protestuje, a vlada u Atini niže jedan neuspjeh za drugim u svim pokušajima smanjenja izdataka i ubiranja novih poreza.
Zamjenik grčkog ministra finansija Filipos Sahinides izjavio je da Grčka ima još do oktobra novca za plaćanje državnih službenika, ali da Vlada čini sve kako bi država i dalje funkcionisala.
To znači da bi Grčka bez osam milijardi evra, što je šesti obrok plaćanja iz fonda za pomoć kojeg finansiraju EU i MMF, postala insolventna. Isplata ovog obroka trebalo bi se dogodi ove nedjelje, ali ostaje upitna, jer Atina nije održala svoja obećanja oko reformi.
Grčko ministarstvo finansija objavilo je da je budžetski deficit u samo godinu dana porastao za jednu petinu – na 18,1 milijardu evra. Posljedica svega toga je da nikada do sada nije bilo tako skupo osigurati se od mogućeg stečaja Grčke – komentariše Dojče vele.
