BANJALUKA, Koliko je kriza teško uzdrmala privredu Republike Srpske pokazuje da su nekvalitetni krediti pravnih lica na kraju 2010. godine iznosili 415,4 miliona KM, što je 206,2 miliona KM ili 99% više nego na kraju 2009. godine. Rast loših plasmata i dospjelih potraživanja očekuje se i u ovoj godini, navodi se Izvještaju o stanju u bankarskom sektoru za 2010. godinu Agencije za bankarstvo RS.
Bankari imaju problema i nekvalitetnim kreditima fizičkim licima koji iznose 113 miliona KM i za godinu dana uvećani su za 35 miliona KM ili 45%.
Sa 31. decembrom ukupni nekvalitetni krediti, bez “E” kategorije, iznose 528,5 miliona KM i porasli su za 241 milion KM ili za 84% u odnosu na 2009. godine.
.
Minus 21,3 miliona KM
Bankarski sektor u RS 2010. godinu završio je sa gubitkom od 21,3 miliona KM, za razliku od 2009. godine kada je imao neto dobit od 17,4 miliona KM.
Zapravo i sada im je prosjek pogoršala samo jedna banka, koja je imala tekući gubitak od 48,7 miliona KM, dok je devet banaka imalo neto dobit od 27,3 miliona KM.
.
.
U Izvještaju se navodi da banke 34% novčanih sredstava drže na računima u inostranstvu.
“To su većim dijelom slobodna novčana sredstva koja nisu usmjerena u kredite, uglavnom zbog problema koje banke imaju kod izbora kvalitetnih komitenata i projekata na domaćem bankarskom tržištu, a banke ih mogu koristiti za potrebe tekuće likvidnosti”, ocjenjuje Agencija.
.
Oprezan rast zaduženosti
Ukupni bruto krediti po Međunarodnim računovodstvenim standardima (MRS) su porasli za 7%, a krediti stanovništvu za 4% u odnosu na 2009. godine.
“Relativno niska stopa rasta kredita rezultat je, prije svega, značajno opreznijih kreditnih politika kod odobravanja novih plasmana i pada tražnje u sektoru stanovništva. Drugo, ograničavajući faktor za rast kredita je otežani pristup adekvatnim izvorima i sve veći negativni uticaj krize na ukupnu ekonomiju i privredu, tako da i u narednom periodu možemo očekivati izvjesno pogoršanje kvaliteta aktive, odnosno rast loših plasmana i dospjelih potraživanja”, pesimistična je najava Agencije za bankarstvo.
Učešće dospjelih kredita u ukupnim kreditima je povećano sa 4,1% na 5,1%, odnosno na 8,7% po MRS u odnosu na 2009. godinu. Sa 31.12.2010. godine učešće nekvalitetnih kredita (krediti klasifikovani u više kategorije rizika) u ukupnom kreditnom portofoliu je poraslo sa 7,8% na 13,9%, odnosno na 17,1% po MRS.
Agencija napominje da je značajan uticaj na rast dospjelih potraživanja i nekvalitetnih kredita na kraju prošle godine imala primjena MRS zbog uključivanja u kreditni portfolio ranije otpisanih kredita klasifikovanih u kategoriju rizika “E”.
Ukupne obračunate rezerve za pokriće potencijalnih kreditnih i drugih gubitaka su sada veće za 42%, a stopa pokrivenosti ukupne rizične aktive rezervama je porasla sa 5,3% na 7,2%, odnosno na 10,7% ako se uključi kategorija rizika “E”. Da nije bilo izmjene, odnosno primjene metodologije po MRS, ukupna aktiva 31. decembra 2010. godine iznosila bi 6.060,4 miliona KM (umjesto 5.988,8 miliona KM) sa stopom pada od 2% u odnosu na kraj 2009. godine.
.
.
Dobra vijest – rast dugoročnih depozita
Depoziti su osnovni izvor finansiranja poslovanja banaka sa učešćem od 70% i stopom pada od 9% u odnosu na kraj 2009. godine. Trend poboljšanja ročne strukture depozita iz 2009. godine nastavljen je i u 2010. godini. Kratkoročni depoziti su smanjili učešće sa 59% na 56% sa stopom pada od 15%, a dugoročni su povećali učešće sa 41% na 44% od ukupnih depozita i na nivou su stanja u odnosu na kraj prethodne godine.
Depoziti vladinih institucija iznose 574,4 miliona KM sa stopom pada od 42% ili za 418,9 miliona KM i smanjenjem učešća sa 24% na 15% u ukupnim depozitima.
Depoziti javnih i državnih preduzeća krajem 2010. godine imaju stopu rasta od 31% u ukupnim depozitima ili za 76,7 miliona KM (najvećim dijelom porast depozita Elektroprivrede RS).
“Podizanje limita osiguranja depozita građana sa 7,5 hiljada KM na 20 hiljada KM početkom 2009. godine, te na 35 hiljada KM u aprilu 2010. godine bio je značajan faktor koji je u uslovima krize dao dodatnu sigurnost štedišama, što se odrazilo kroz rast depozita građana u 2009. godini od 11% i nastavak rasta od 18% u 2010. godini,” smatra Agencija za bankarstvo RS.
.
Autor: CAPITAL.ba.
Komentariši