BANJALUKA, Zatvoreni investicioni fondovi (ZIF) u RS ni poslije četiri turbulentne godine koje su unazadile domaće tržište kapitala nisu se odlučili za značajniji iskorak na profitabilnija inostrana tržišta.
Polugodišnji finansijski izvještaji ZIF-ova pokazuju da je tek polovina njih ulagala u akcije kompanija država nastalih na prostoru bivše Jugoslavije, dok se jedino banjalučki “Zepter fond” ohrabrio za investiranje na berzama u zapadnoj Evropi.
“Zepter fond” je uložio 15,6 miliona KM u akcije inostranih kompanija, što čini sedam odsto ukupnog ulaganja fonda. Među brojnim renomiranim kompanijama u kojima najveći investicioni fond u RS ima vlasnički udio, nalaze se energetske kompanije, poput britanskog BP-a, njemačkog E.ON-a, francuskog “Totala” i “GDF Sueza”.
Na spisku njegovih ulaganja su, takođe, njemački i francuski automobilski giganti “Daimler” i “Peugeot”, zatim, francuska banka BNP Paribas i španski Banco Santander, rudarsko-metalurški giganti “BHP Billiton” i “ArcelorMittal”.
“Zepter fond” je ulagao i u akcije velikih evropskih telekom operatera kao što su francuski “France Telecom” i španska “Telefonica”, tehnološke kompanije – finsku “Nokiju” i njemački “Siemens”, te hemijskog diva “Henkel”.
Banjalučki “Balkan investment fond” je takođe imao ulagačke izlete van regiona, ali isključivo u Litvaniju, domovinu društva koje upravlja tih fondom.
Pojedini investicioni fondovi, kao što su “Invest Nova” i “Privrednik” su van domaćeg tržišta investirali isključivo u Sloveniju, a najpoznatija kompanija u kojoj imaju akcije je “Krka” Novo Mesto.
Banjalučki fondovi “Aktiva” i VB nešto su, pak, investirali u hotelsko-turistička preduzeća i “Lovćen osiguranje” u Crnoj Gori, dok je “Euroinvestment fond” preferirao regionalne telekom operatere – HT i “Crnogorski telekom”.
Siniša Božić, berzanski analitičar, kaže da zatvoreni investicioni fondovi u RS, izuzev “Zeptera”, nemaju ni sredstava, a ni kadrova za izlazak na svjetska berzanska tržišta.
“Jedino ‘Zepter fond’ koji ima značajan priliv sredstava od dividende, prije svega ‘Telekoma Srpske’, što mu daje mogućnost za ulaganja na evropskim tržištima. Takođe, da bi se neki fond odlučio za investiranje na dalja tržišta, mora imati barem jednog ili dva investiciona menadžera koji će svakodnevno pratiti dešavanja na ciljanom tržištu, što nije tako jednostavno”, kaže Božić.
Domaća fondovska industrija ograničavanje ulaganja u BiH i zemlje regiona, prema njegovim riječima, propušta značaju zaradu, ukazujući da su tržišta kapitala zemalja u okruženju već nekoliko godina u krizi.
“Ulaganja u inostranstvu mogu biti vrlo isplativa i sigurna. Investicioni fond koji je uradio pravu analizu i predvidio da će, primjera radi, BMW objaviti dobre polugodišnje finansijske rezultate, mogao je uvećati vrijednost akcija za desetak procenata”, ističe Božić. Nezavisne novine
