Firme guši pad prodaje

VAŠINGTON,  Svjetska banka objavila je rezultate poslovnog istraživanja u istočnoj Evropi koji otkrivaju razmjere u kojima su finansijskom krizom pogođena preduzeća, te koje posljedice to može imati na privredni oporavak.
 
U istraživanju Svjetske banke prikupljeni su podaci od 1.686 preduzeća u šest zemalja istočne Evrope – Bugarskoj, Mađarskoj, Letoniji, Litvaniji, Rumuniji i Turskoj, tokom juna i jula 2009.
Prema tim podacima, više od 70 odsto firmi imalo je pad narudžbi kao najvažniji učinak krize, čak i više od otežanog dobijanja kredita s kojim su suočeni. Analiza je pokazala da su mlada, inovativna preduzeća i firme koje zapošljavaju veliki udio kvalifikovanih radnika doživjele ozbiljan pad prodaje.
“Za mlade i inovativne firme se misli da su bolje ekipirane da izdrže krizu i predvode budući rast. Nerazmjerno težak učinak krize na te kompanije otvara pitanje tempa oporavka tih šest ekonomija”, kazao je Paulo Korea, viši ekonomista programa “Razvoj privatnog i finansijskog sektora istočne Evrope i srednje Azije u Svjetskoj banci”.
Ipak, značajan broj preduzeća, uključujući domaće orijentisana i ona u netrgovinskim sektorima, zapravo su rasla, što pokazuje da globalno usporavanje može uzrokovati strukturne promjene u privredi. Preduzeća odgovaraju na krizu oslanjajući se više na interna sredstva za finansiranje obrtnog kapitala, odgađajući plaćanje poreza vlastima ili obaveza dobavljačima, te nastoje restrukturirati svoje dugove.
Za preduzeća u Mađarskoj se ocjenjuje da su najmanje pogođena finansijskom krizom, da imaju drugi najmanji pad prodaje i iskoristivosti kapaciteta. Letonija je među zemljama najteže pogođenim finansijskom krizom, dok firme u Litvaniji imaju drugo najveće smanjenje prodaje i stope iskoristivosti kapaciteta, a 40 odsto preduzeća očekuje smanjenja broja zaposlenih u idućih šest mjeseci.
Turska ima najvišu stopu zatvaranja firmi, sedam odsto, te najveći pad broja stalno zaposlenih od osam odsto. Prosječna iskoristivost kapaciteta pala je sa 64 na 51 odsto, a prodaja za 22 odsto u istom periodu.