“Gasprom” će u Evropi izgubiti 20 milijardi dolara

MOSKVA,  Ruski “Gasprom” će naredne godne izgubiti devizni prihod, od prodaje gasa na tržištu zemalja – članica Evropske unije (EU), u vrijednosti 20 milijardi dolara,  objavljeno je u Moskvi.
 Cijena ruskog gasa za kupce u EU smanjiće se, već od prvog kvartala naredne godnine, na prosječnih 280 dolara za hiljadu kubika, sa 460 do 500 dolara u četvrtom tromjesečju 2008, piše moskovski dnevnik “Komersant”, pozivajući se na mišljenje eksperata.
 Zamjenik generalnog direktora “Gasprom eksporta” Sergej Čalpanov je, doduše, još početkom novembra izjavio novinarima da će cijena gasa za kupce u EU, u prvom kvartalu 2009. godine, biti snižena na prosječnih 360-400 dolara za hiljadu kubnih metara.
 Kompanija je, međutim, sredinom decembra ponovo oštro snizila prognozu cijene gasa za tržište EU tokom 2009. godine, računajući na prosječnu cijenu nafte u tom periodu od 50 dolara po barelu, izjavio je “Komersantu” neimenovani izvor u “Gaspromu”.
 Teško da će se država u tim uslovima uzdržati od povećanja cijena gasa na domaćem tržištu,  a Gasprom” je već zatražio od vlade da ga oslobodi poreza u projektima eksploatacije gasa u istočnom Sibiru, navodi “Komersant”.
 Ruski gasni gigant je, inače, početkom decembra saopštio da će se njegov devizni prihod od izvoza u EU ove godine uvećati na rekordnih 64 milijarde dolara, imajući u vidu da će prosječna cijena po prvi put dostići 410 dolara za hiljadu kubnih metara.
 “Gasprom” će ove godine kupcima u zemljama EU isporučiti više od 160 milijardi kubika prirodnog gasa, čija potrošnja se posljednjih godina osjetno povećava.
 Pri zadržavanju prošlogodišnjeg obima izvoza ruskog gasa u EU, prihod “Gasproma” od isporuka u taj region opašće 2009. 31,7 odsto, ili za 20 milijardi dolara. To, međutim, nije konačna prognoza, imajući u vidu i neke procene da bi berzanska cijena nafte iduće godine mogla da se “sroza” i na manje od 40 dolara po barelu.
 U “Gaspromu” stoga trenutno razmatraju na koji način mogu nadokanditi taj gubitak prihoda u periodu ekonomske stagnacije i  svjetske finansijske krize. To djelimično može biti ostvareno putem povećanja prisustva “kćerki” “Gasproma” na spot tržištima Evrope.
 Tako je u petak zamjenik predsjednika Uprave “Gasproma” Aleksandar Medvedev objavio planove povećanja obima prodaje kćerke kompanije “Gasprom marketing&trejding” u Francuskoj sa 500 miliona kubnih metara, na tri milijarde kubika godišnje.
 ” Srednjeročnim planom je predviđeno povećanje isporuka gasa svim evropskim zemljama koje kupuju ruski gas, uključujući Italiju, Austriju i Bugarsku”, kazao je Medvedev. Analitičari, međutim, smatraju da taj prihod neće bitnije izmeniti bilans “Gasproma” u 2009.
 Još jedan izvor prihoda je povećanje cijene gasa za Belorusiju koja u 2009. treba da dostigne 240 dolara za hiljadu kubnih metara, izjavio je Medvedev “Komersantu”, pozivajući se na cjenovnu formulu u sporazumu sa “Beltransgazom”.
 Dvostruko povećanje cijene u odnosu na nivo od 118-128,9 dolara u 2008. omogućiće ruskom monopolu zaradu od procjenjenih 5,2 milijarde dolara umesto 2,8 milijardi dolara u ovoj godini, pri realizaciji 22 milijarde kubnih metara gasa.
 Pregovori na najvišem državnom nivou, između Moskve i Minska, nisu, međutim, do sad rezultirali konačnim dogovorom oko cijena gasa u idućoj godini.
 U Belorusiji su ovih dana tamošnji funkcioneri govorli “o prihvatljivoj cijeni” od 160 dolara za hiljadu kubika, mada Moldavija, na primjer, već u decembru uvozi ruski gas po 280 dolara za hiljadu kubika.
 Ta dva izvora prihoda neće, međutim, omogućiti “Gaspromu” da kompenzuje izgubljeni prihod na tržištima EU, zbog čega treba očekivati da dođe do povećanja cijena gasa na unutrašnjem tržištu, kažu energetski specijalisti u Moskvi.
 U “Gaspromu” računaju na rast cijena na unutrašnjem tržištu u 2009. od 300 rubalja za hiljadu kubnih metara, što bi pri realizaciji 300 milijardi kubnih metara omogućilo dodatni prihod od tri milijarde dolara (po kursu od 30 rubalja za dolar). Zbog toga će u uslovima svjetske finansijske krize i smanjenja potrošnje gasa u Rusiji “Gasprom” možda morati da koriguje svoje investicije.
 Kompanija se već obratila vladi s molbom da ukine poreze na realizaciju Istočnog programa i osvajanja nalazišta Štokman u Barencovom moru, podsjeća analitičar Maksim Šein.
 “Za uspješnu realizaciju Istočnog programa neophodna je državna podrška i pružanje poreskog režima olakšica, kao i za naftne kompanije”, ukazao je zamjenik predsjednika Upravnog odobora “Gasproma” Aleksandar Ananjenkov.