VAŠINGTON, Lideri 20 najrazvijenih zemalja svijeta, koji se sastaju u četvrtak i petak u Vašingtonu, trebalo bi da preduzmu odlučnu akciju kako bi spriječili da se kriza sa državnim obveznicama, sa epicentrom u Grčkoj, ne pretvori u bankarsku krizu punih razmjera.
Takva kriza zahvatila bi i ostale evropske zadužene zemlje, dovela bi do haotičnog odgađanja plaćanja državnih obveznica i gurnula bi svijet nazad u ekonomsko i finansijsko previranje.
“Ušli smo u opasnu fazu ove krize. Da bismo se izbavili, potrebna je jaka politička volja širom svijeta – odlučno liderstvo, a ne hazarderstvo,” rekla je direktorica Međunarodnog monetarnog fonda Kristin Lagard prošle sedmice.
I pored veliki političkih razlika, ako ministri finansija i guverneri centralnih banaka Grupe 20 prihvate neke elemente dogovorenog programa, i ako njihove vlade nastave da djeluju u skladu sa dogovorom, onda bi previranja bila znatno blaža, smatraju stručnjaci.
Oni ukazuju da krizu podgrijavaju dva faktora – političko nesuglasje unutar EU oko toga koliko podrške treba dati zaduženim vladama u evrozoni koje primjenjuju fiskalne mjere i ranjivost unutar evropskog finansijskog sistema, naročito u Francuskoj u kojoj banke drže 676,1 milijardu evra državnog duga zemalja evrozone koje imaju visok deficit.
Podršku Grupe 20 sigurno će dobiti potez mnogih centralnih banaka širom svijeta koje olakšavaju monetarne uslove za plasiranje kredita, posebno za one zemlje u kojima je inflacija pod kontrolom.
I polugodišnji sastanak MMF-a i Svjetske banke, koji se održava ove sedmice, biće prilika za zvaničnike EU da razmotre prednosti prijedloga da povećaju njihov fond od 440 milijardi evra za finansijsku stabilizaciju.
SAD su sugerisale povećanje ovog fonda za deset puta kako bi on bio dovoljno snažan za spašavanje zemlje veličine Italije ili za rekapitalizaciju banaka.
Evropljani se ne slažu s američkim i zvaničnicima MMF o tome da je njihovim bankama potrebno više kapitala. MMF procjenjuje manjak od 200 milijardi evra, što je brojka kojom će se MMF opet baviti u svom izvještaju ove sedmice. Ako se evropski zvaničnici slože oko fleksibilnog korištenja fonda za finansijsku stabilizaciju, onda bi bili u stanju da banke brzo rekapitaliziraju.
Očekuje se da će i američke Federalne rezerve u srijedu najaviti smanjivanje dugoročne kamatne stope time što će smanjiti udio kratoročnih obveznica u svom portfoliju od 2,8 hiljada milijardi dolara.
Što se tiče likvidnosti banaka, odlučna akcija Evropske centralne banke prošle sedmice na osiguravanju tromjesečnog finansiranja banaka pokazala je da ona može preuzeti inicijativu, uprkos njemačkom neslaganju, i olakšati situaciju sa likvidnošću.
