NOVI GRAD, Na Birou rada u opštini Novi Grad trenutno je 5 280 lica – trostruko više nego 1990. godine, a ukupan prihod u privredi 2007. godine iznosio je 119 miliona KM ili 28 miliona manje nego u 2006. godini.
Zato, kraj 2008. godine opština Novi Grad očekuje u sumornoj atmosferi, sa jedinom utjehom da gore, valjda, i ne može biti.
Prema podacima Fonda PIO, na osnovu broja evidentiranih osiguranika, na području opštine Novi Grad zaposlena su 5 672 radnika, hiljadu manje nego 1990. godine.
Od tog broja 2 150 zaposleno je u državnim preduzećima, 1 398 u samostalnim djelatnostima, 1 247 u privatnim preduzećima i 877 u akcionarskim društvima.
U strukturi privrede primat je preuzela trgovina, koja učestvuje čak sa 55,8 odsto, prerađivačka industrija (tekstilna, drvna i hemijska) učestvuje sa 20,8 odsto, saobraćaj i usluge sa 9,8 odsto, zdravstvo i kultura sa 3,7 odsto, građevinarstvo sa 0,6 odsto i ostale djelatnosti sa 6,2 odsto.
U posljednjih deset godina naročito je u porastu broj zaposlenih u finansijama i drugim uslužnim djelatnostima.
Industrija doživljava duboku krizu zbog propasti velikih sistema i pogrešne privatizacije, poremećaja na tržištu i nesnalaženja menadžmenta u pronalaženju novog tržišta, te zbog nedostatka kapitala za tehnološko prestrukturisanje i modernizaciju.
Nekadašnji tekstilni gigant “Sana” više ne postoji, u poznatom drvoprerađivačkom preduzeću “Lignošper” stečaj je pri kraju, propala je i građevinska firma “Građevinar”, u rudniku nemetala “Japra” izvršena je vlasnička transformacija, ali radi drastično smanjenim kapacitetom i sa smanjenim brojem zaposlenih…
Slična je situacija i u metalskoj firmi “Unametal”. Nekad moćno trgovinsko preduzeće “Jedinstvo” prodato je za male pare, nekad najljepši hotel u ovom kraju “Una” sada bi mogao biti idealna lokacija za snimanje horor filmova…
U takvoj situaciji došlo je do usitnjavanja proizvodnih kapaciteta, razvoja male privrede i sitnog biznisa, koji ne zahtijeva velika ulaganja i lakše se prilagođava uslovima tržišta, ali taj pozitivni trend još nije uzeo potreban zamah.
Prema podacima lokalne Agencije za razvoj, na području opštine registrovano je 687 samostalnih radnji: 290 zanatskih, 285 trgovinskih i 112 ugostiteljskih.
Prema klasifikaciji, urađenoj na osnovu Zakona o podsticanju malih i srednjih preduzeća, na području opštine registrovano je 10 mikropreduzeća, 30 malih i pet srednjih preduzeća.
Učešće opštine u uvozu u regiji Banjaluka iznosi 1,84 odsto, a u izvozu 1,13 odsto.
Posebno su porazni podaci o broju nezaposlenih: na Birou rada je 5 280 lica, trostruko više nego 1990. godine.
Planirani budžet opštine za ovu godinu od nešto više od osam miliona maraka nije imao rebalans, jer ni taj iznos, po svemu sudeći, neće biti ostvaren do kraja godine.
U takvoj, nikad goroj, socijalno-ekonomskoj situaciji, stanovnici su iznenađeni činjenicom da je Novi Grad, prema novoj rang listi razvijenosti opština, koje je objavilo Ministarstvo uprave i lokalne samouprave, iz reda nerazvijenih svrstana u red srednje razvijenih opština.
Pred novom vlašću, na čelu s načelnikom Snježanom Rajilić, nalazi se nimalo lak zadatak: da pokrene privredu, smanji odlazak mladih ljudi iz opštine i smanji broj nezaposlenih.
Rajilićeva je to i najavila u svom programu pred odbornicima novoformirane Skupštine opštine, dobivši njihovu podršku, ali je, istovremeno, zatražila i pomoć Vlade Republike Srpske, kako bi se Novi Grad konačno odlijepio od dna i krenuo uzlaznom putanjom. Srna