Otpuštanje u opštinama bez efekata na budžet

BEOGRAD, Lokalne samouprave nisu ostvarile bilo kakve uštede smanjivanjem broja zaposlenih, niti je bilo fiskalnog efekta na republički budžet, pa se rezultati po tom osnovu mogu očekivati tek 2011. godine, pokazalo je istraživanje o smanjenju broja zaposlenih u lokalnoj administraciji, sprovedeno u šest opština u Srbiji.
Opštine Kragujevac, Leskovac, Sombor, Užice, Zrenjanin i Kovačica bile su predmet istraživanja koje su sproveli saradnici Ekonomskog fakulteta u Beogradu, a rezultati su objavljeni u najnovijem broju časopisa “Kvartalni monitor” koji je danas predstavljen na Ekonomskom fakultetu u Beogradu.
Saradnik časopisa “Kvartalni monitor” Dejan Molnar rekao je da je primjena Zakona o određivanju maksimalnog broja zaposlenih u lokalnoj administraciji pokazala da otpuštanje nije dovelo do smanjenja troškova ni u lokalnom ni u republičkom budžetu.
Umjesto toga došlo se do podatka da je ovih šest lokalnih samouprava bilo u minusu od čak 180 miliona dinara.
Prema riječima Molnara, oni koji su napustili javni sektor i dalje su ostali budžetski korisnici kroz penzije i primanje drugih naknada, kao što je to naknada za slučaj nezaposlenosti.
Opštine su se, u uslovima kad su im bili smanjeni transferi iz budžeta i postavljen uslov da smanje broj zaposlenih, snalazile na različite načine – ili su nudile zaposlenima kojima je ostalo dvije do tri godine do penzije dobrovoljni odlazak uz otpremnine ili su otpuštali radnike iz sektora održavanja.
Analiza je pokazala da privatni sektor nije bio sposoban da preuzme ove viškove, pa su se otpušteni ponovo indirektno našli na platnom spisku kod drugog poslodavca, ali opet o državnom trošku.
Molnar je naveo da je takav je slučaj otpuštenih iz održavanja, tzv. “čistača”. Oni su se zapošljavali kod drugih firmi sa kojima su opštine sklapale ugovore i kroz te ugovore opet se indirektno obavezivale na određene isplate.
I radnicima koji su se našli na evidenciji Nacionalne službe za zapošljavanje isplaćivana je naknada za slučaj nezaposlenosti, što je opet bio budžetski trošak.
Molnar je rekao da, kada se sve uzme u obzir, efekti za smanjenje troškova u opštinama nisu vidljivi na kratak rok, ali se mogu očekivati 2011. godine.
On je dodao da su iz istraživanja bile isključene institucije na lokalnom nivou koje nisu obuhvaćene Zakonom o smanjenju broja zaposlenih u lokalnoj administraciji, kao što su predškolske ustanove, zdravstvo, obrazovanje i svi oni koji su zaposleni u javnim preduzećima.
Pravi izazov u narednom periodu će ipak biti otpuštanje viška zaposlenih u javnim preduzećima, rekao je Molnar.
Ovaj saradnik Ekonomskog fakulteta naglasio je i da su, kada je istraživanje počelo, opštine već bile u različitom položaju – jedne su racionalizaciju radnih mjesta već bile sprovele nešto ranije, dok su druge imale ogromnu lokalnu administraciju.
Opštine su imale i dodatni problem da ispoštuju odredbe u međuvremenu donijetih novih zakona – uvođenje komunalne policiju, otvaranje kancelarija za mlade, što je dodatno otežalo “misiju” smanjenja zaposlenih.
Ono što je dobro, istraživanje je pokazalo da nisu otkriveni dokazi za osnivanje novih agencija i organizacija u cilju premještanja viškova zaposlenih, rekao je Molnar. Tanjug