BEOGRAD, Porezi i doprinosi na plate poslodavca u Srbiji koštaju od 60 do 124 odsto isplaćene zarade, podaci su iz istraživanja Unije poslodavaca “Uslovi i opterećenja poslovanja i kolektivnog pregovaranja”. Ovi procenti nas, kažu naši privrednici, svrstavaju u evropski vrh, jer to privrednika u Njemačkoj staje 98 odsto zarade, njegovog kolegu u Švedskoj oko 75 odsto, u Norveškoj 78 odsto, a opterećenja na plate ubjedljivo su najmanja u Rusiji – 41 odsto.
Opterećenja zavise od djeltanosti u kojoj firma posluje. Skoro je nemoguće pobrojati ih sve, jer se razlikuju i po opštinama i gradovima, ali, u prosjeku, svaki privrednik ima 39 nameta. Ugostiteljski objekti na spisku obaveznih plaćanja imaju tačno 38 stavki. Lokal od 50 kvadrata i pet zaposlenih svakog mjeseca mora samo za obaveze da da nešto manje od 650.000 dinara. Svako odazivanje na javne nabavke staje oko 21.000 dinara, a firme preko tendera u prosjeku 40 puta godišnje pokušavaju da dođu do posla.
Privreda, kažu u Uniji poslodavaca, godišnje gubi pola milijarde evra jer u Srbiji još nije zaživjela elektronska uprava. Da bi se bavila svim potrebnim dokumentima i procedurama, firma mora da zaposli po jednog administrativnog radnika na četiri zaposlena. Evropski prosjek je jedan administrativac na 32 radnika.
– Država je na privredu prebacila svoju socijalnu ulogu nametnuvši obavezu zapošljavanja osoba sa invaliditetom. Manje transfere iz budžeta republike, lokalne samouprave su nadoknadile povaćanjem lokalnih komunalnih taksi – istakao je Nebojša Atanacković, predsjednik Unije poslodavaca. – Sve to kvari privredni ambijent, a i ovako nismo dostigli nivo iz 1989. godine. Sada smo izloženi pritisku da se zaključe granski kolektivni ugovori, a niko ne uzima u obzir stanje u privredi. Moramo zajedno da dijelimo siromaštvo, jer će svako veće zahvatanje dovesti do otpuštanja radnika.
Poslodavci zato, između ostalog, traže i izmjene Zakona o radu i kolektivnim ugovorima. Prije svega, smanjenje ukupnog opterećnja porezima i doprinosima, povećavanje neoporezivog dijela zarade do visine minimalne plate, kao i isplatu otpremnine samo za godine provedene u toj firmi.
Proizvođači
Prvi na spisku problema proizvođača u Srbiji su rokovi plaćanja. – Rokovi plaćanja treba da su od 30 do 45 dana, kao i u ostatku Evrope, a ne od četiri do pet mjeseci, koliko je trenutno kod nas – kaže Vaso Lekić, vlasnik preduzeća “Fudlend”. – Poljoprivreda učestvuje sa od 11 do 14 odsto u društvenom proizvodu, a država za nju odvaja svega tri odsto. I pored toga je ona ostala jedina grana sa suficitom u izvozu. Potrebno je formirati razvojni fond ili banku čije bi kamate bile od 1 do 2,5 odsto. Novosti
