BANJALUKA, Iako BiH u ovoj godini bilježi porast prihoda od indirektnih poreza, bh. ekonomski stručnjaci smatraju da nema razloga za pretjerano zadovoljstvo pošto veliki dio tih prihoda dolazi od uvoznih dažbina, koje ove godine bilježe i najveći rast.
Sve to se, kako navode domaći ekonomisti, veoma negativno odražava na domaću proizvodnju i ukupnu privredu, u uslovima kada ionako imamo ogroman broj nezaposlenih, kao i sve veći broj firmi koje se nalaze u problemima i fazi likvidacije.
Naime, posmatrano po strukturi prikupljenih prihoda u ovoj godini, najveći rast zabilježili su prihodi od uvoznih dažbina – PDV, carina, akciza, a koji su za deset mjeseci ove godine veći za 204 miliona KM u odnosu na isti period prošle godine.
Duljko Hasić, ekonomski analitičar Spoljnotrgovinske komore BiH, rekao je da je taj podatak o povećavanju prihoda od indirektnih poreza na prvi pogled izuzetno dobar. Međutim, on je istakao da je suština ipak u tome da se većina tih prihoda slijeva po osnovu uvoza, što nikako nije ohrabrujuće.
“Pitanje je dokle će sve ovo ovako moći funkcionisati, jer to se sve negativno odražava na domaću proizvodnju. Podatak jeste zaista dobar kada je u pitanju ukupan prihod, ali kada su u pitanju njegova struktura i izvor odakle dolazi onda je to izuzetno nepovoljno za privredu, koju bi trebalo razvijati i stvarati novu vrijednost u BiH”, rekao je Hasić i dodao da u prilog svemu tome govori i ogroman trgovinski deficit BiH, koji upravo upozorava na prevelik uvoz.
Naime, Uprava za indirektno oporezivanje (UIO) BiH prikupila je u oktobru ove godine 588 miliona KM indirektnih poreza, što je za 66 miliona KM više nego u istom mjesecu prošle godine. Taj iznos predstavlja najveći, odnosno rekordni mjesečni iznos prikupljenih prihoda od uspostavljanja Uprave za indirektno oporezivanje BiH.
Iz ove institucije napomenuli su da su prihodi od indirektnih poreza za deset mjeseci ove godine iznosili 5,164 milijarde KM, što je za 275 miliona KM, odnosno 5,63 odsto, više nego u istom periodu prethodne godine, kada su iznosili 4,889 milijardi KM.
Do tog rasta prihoda od indirektnih poreza je, prema pojašnjenjima iz UIO BiH, došlo iz više razloga, pa su tako među njima najveći prihodi od uvoznih dažbina, od akciza na duvanske prerađevine, ali i postupak prinudne naplate dugovanja prema UIO BiH iz ove i prethodnih godina, te realizacija velikih infrastrukturnih projekata.
“Uprkos poplavama koje su zadesile BiH ove godine, najveći rast prihoda zabilježen je na prvoj grupi uplatnih računa, gdje se uplaćuju prihodi od uvoznih dažbina – PDV, carina, akciza, a koji su za deset mjeseci ove godine veći za 204 miliona KM u odnosu na isti period prošle godine”, kazali su u UIO BiH.
Pored toga, velikog uticaja na ovaj rast imali su i prihodi od uvozne akcize na duvanske prerađevine, koji su za devet mjeseci ove godine veći za 43 miliona KM u odnosu na prošlu godinu.
“Što se tiče prihoda po osnovu PDV-a u domaćem prometu, kao i domaće akcize, u deset mjeseci ove godine naplaćeno je 24 miliona KM više”, rekao je Ratko Kovačević, portparol UIO BiH.
Prema njegovim riječima, na rast prihoda od indirektnih poreza u deset mjeseci ove godine dijelom je uticao i postupak prinudne naplate, gdje je po osnovu dugovanja iz ove godine, ali i značajnih iznosa dugovanja iz prethodnih godina, Uprava naplatila 77 miliona KM. On je napomenuo i da su na rast prihoda svakako uticali i veliki investicioni projekti koji se sprovode u BiH, prije svega autoputevi i termoelektrane.
Inače, iz UIO BiH juče je saopšteno i da je za finansiranje institucija za deset mjeseci ove godine raspoređeno 625 miliona KM.
“U ovom periodu FBiH doznačeno je 1,867 milijardi KM, Republici Srpskoj 937 miliona KM, dok su Brčko distriktu doznačena 122 miliona KM”, pokazuju podaci ove institucije. Oni su naveli da je posebno važno naglasiti da je spoljni dug entiteta značajno porastao za deset mjeseci 2014. godine u odnosu na isti period prošle godine. Nezavisne novine